"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 55. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/791 Esas, 2024/329 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 14. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/248 Esas, 2021/629 Karar
Taraflar arasındaki müdahalenin önlenmesi ve eski hale getirme davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.03.2025 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü taraf vekilleri duruşmaya katılmadıklarından incelemenin evrak üzerinden yapılmasına karar verilmiştir.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;, davalının apartman ortak yeri olan terasa müdahale ettiğini belirterek müdahalenin meni ile müdahale edilen yerin projeye uygun hale getirilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi ibraz etmemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile onaylı mimari projesi esas alınarak ve zemine uygulanarak 15.04.2021 tarihinde gerçekleştirilen keşifte davalının projesine göre ortak alan olan apartman terasına mutfak, yatak odaları, WC ve ebeveyn banyosu inşa etmek suretiyle binaya ait ortak alana müdahale ettiğinin tespit olunduğu, davalı tarafından yapılan bu müdahalenin onaylı mimari projesine aykırı olduğu, onaylı mimari proje değişikliği gerektiren bu müdahalenin ancak tüm kat maliklerinin muvafakatinin bulunması halinde yapılabileceği, somut olaya açısından tüm kat maliklerinin muvafakatlerinin alındığının ve gerekli idari işlemlerin (tadilat projesinin hazırlanması - onaylanması -tescili) yapıldığının ispat olunamadığı, apartman çatısında yer alan ve onaylı mimari projesine göre ortak alan olan bu yere sadece davalının bağımsız bölümü üzerinden ulaşılabilmesinin ve fiilen davalının kullanımında olmasının ortak alan vasfını ortadan kaldırmadığı, yine davalı tarafından dayanılan 15.08.2018 tarihli yapı kayıt belgesinin onaylı mimari projesine aykırı yapılan imalatları kanuna uygun hale getiremeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalıya tebligat usulüne uygun yapılmadığını, davalı müvekkilinin delil sunma ve savunma hakkının kısıtlandığını, dava konusu taşınmaza ait mahkeme tarafından dosyaya celp edilmeyen güçlendirme ve tadilat projesi bulunduğunu, hazırlanan projenin tüm malikler tarafından onaylandığını, belediyeden celp edilmesi halinde tüm kat maliklerinin dava konusu yere ilişkin muvafakatlarının olduğunun görüleceğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda, dava konusu taşınmazda 1 nolu bağımsız bölümün davacılar ... ve ... adına, 6 nolu bağımsız bölümün ise davalı adına adına kayıtlı olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre davalının dava konusu ortak alanları kendi dairesine katmak suretiyle projeye aykırı bir kısım değişiklikler yaptığının anlaşıldığı, bilirkişi raporunun da denetime elverişli olduğu, İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınmasında kanuna aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek ayrıca uyuşmazlık konu yerin ortak yer niteliğinde teras olmadığını, davalıya özgülenmiş maliki olduğu bağımsız bölümün eklentisi niteliğinde olduğunu, müvekkilinin taşınmazı 1968 yılından beri aynı şekilde kullandığını, mahkemece kat irtifakına esas mimari projeyi ve diğer tadilat projelerinin Belediyeden getirterek taşınmaza uygulanması gerektiğini, mahkemece verilen kal kararının yapının statiğine etki edip etmediğinin incelenmediğini, taşınmaza ait yapı kayıt belgesinin de bulunduğunu ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'na (634 sayılı Kanun) tabi taşınmazın ortak yerlerine yapılan müdahalenin önlenmesi ve eski hale getirilmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 634 sayılı Kanun'un 19 uncu ve 33 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; hükme esas alınan bilirkişi raporunda güçlendirme projesinin esas alındığı ilgili projenin geçerliliğinin tartışılmadığı anlaşılmaktadır. Öncelikle mahkemece güçlendirme projesinin geçerli olup olmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.
3. 634 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesi gereğince kat malikleri ana gayrimenkulün mimari durumunu, güzellik ve sağlamlığını titizlikle korumaya mecbur olup ana taşınmazda mimari projede değişiklik yapılmasını gerektirecek hususlarda tüm kat maliklerinin oybirliğiyle bu değişiklik projesine onay vermesi ve projenin de belediye tarafından onaylanması gerekir. Bu durumda mahkemece güçlendirme projesinin onay tarihindeki kat malikleri listesi ilgili Tapu Müdürlüğünden getirtilerek gerekli onayın sağlanıp sağlanmadığının tespiti ile ana taşınmazın yürürlükteki geçerli mimari projesi belirlenerek inceleme bu mimari proje üzerinden yapılmalıdır. Mahkemece hangi mimari projenin geçerli olduğunun tespitinden sonra ise hüküm kurmaya elverişli uyuşmazlık konusu alanın projesindeki tanım ve ölçülerinin belirlenmesi varsa aykırılıklar fiili durum tespit edilerek krokiye bağlanmak sureti ile gösterilen bilirkişi raporu alınması ve buna uygun hüküm kurulması gerekirken eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4.Kabule göre de Mahkemece mimari projeye aykırı imalatlar tespit edilmiş olup eski hale getirme işlemlerinin binanın statiğine zarar verip vermeyeceği hususu değerlendirilmemiştir. Dava konusu taşınmazla ilgili statikten anlayan uzman inşaat bilirkişisinden yapılacak olan eski hale getirme işlemlerinin binanın statiğine zarar verip vermeyeceğinin tespiti yaptırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken mahkemece yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.