"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1234 E., 2023/1795 K.
İHBAR OLUNAN : ... vekili Avukat ...
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 17. İş Mahkemesi
SAYISI : 2017/157 E., 2019/512 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurularını esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin yurt dışındaki şantiyelerinde 01.09.2012-30.06.2014 ve 01.12.2014-30.08.2015 tarihleri arasında makine şefi/makine işletme şefi olarak çalıştığını, fazla çalışma yapmasına, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasına rağmen karşılığı ücretlerin ödenmediğini ileri sürerek fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının Suudi Arabistan'daki çalışmasının 14.08.2012-01.03.2014 tarihleri arasında bu Ülke kanunlarına göre kurulmuş ve davalı Şirketten farklı bir tüzel kişiliği bulunan Yapı Merkezi Saudi Co. Şirketi nezdinde geçtiğini, davalı Şirket nezdindeki çalışmasının sadece 15.12.2014-29.08.2015 tarihleri arasında Etiyopya'daki projede olduğunu, ücretinin tüm fazla çalışmaları dikkate alınarak belirlendiğini, davacının çalışmalarının karşılığını aldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamı ve dinlenen tanık beyanlarına göre davacının haftalık 15 saat fazla çalışmasının bulunduğu, hafta tatili günü olan pazar gününe rastlamayan dinî bayramların ilk iki günü dışında diğer bütün ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı, ayda iki hafta tatilinde çalıştığı, karşılığının ödenmediği, dava konusu alacaklardan işçinin izinli raporlu yada mazeretli olabileceği günler için %30 oranında indirim yapılması gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı vekili; davacının Arabistan’da geçen çalışmalarından müvekkili Şirketin sorumlu olmadığını bu dönem yönünden pasif husumetten ret kararı verilmesi gerektiğini, bilirkişi raporunda davacının Suudi Arabistan’da çalıştığı dönemde ücretlerinin davalı Şirket hesaplarından ödenmesi nedeniyle her iki Şirket arasında organik bağ bulunduğu, davacıyı birlikte istihdam ettikleri kanısına varılmış ise de ihbar olunan şirket ile müvekkili arasında organik bağ bulunmadığını, ikisinin de farklı tüzelkişiliği bulunduğunu, davacının en son aldığı 3.200,00 USD ücretin her nevi çalışmayı kapsadığını, kalıplaşmış ifadeler kullanılmasa da ücretin fazla çalışmaları kapsadığının açık olduğunu, davacının tüm ücretlerinin eksiksiz ödendiğini, yazılı delil olan bordroların aksinin tanık deliliyle ispatlanamayacağını, davacı tanık beyanları esas alınarak birtakım haksız hesaplamalar yapılması ve bu doğrultuda hüküm tesis edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davanın reddi gerektiğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davacı vekili; davanın kısmi dava olarak açılmadığını buna rağmen ıslaha karşı zamanaşımı def'inin dikkate alınmasının hatalı olduğunu, davalı lehine belirlenen vekâlet ücretinin de hatalı olduğunu ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyada mevcut tüm bilgi belgelerden davacının 01.09.2012-01.03.2014 tarihleri arasında davalıya ait Suudi Arabistan'daki işyerinde, 15.12.2014-29.08.2015 tarihleri arasında ise Etiyopya'da bulunan işyerinde makine mühendisi/makine şefi olarak çalıştığı, davalı taraf Suudi Arabistan'da geçen çalışmadan kendilerinin sorumlu olmadığını savunsa da davacının sunduğu belgeler ile ödemelere ilişkin banka kayıtları dikkate alındığında davalının bu dönemde de işveren olduğunun görüldüğü, davacının davalı işyerinde fazla çalışma yaptığı gibi bir kısım hafta tatilleri ile ulusal bayram ve genel tatillerde de çalıştığı, davacının aylık ücreti içinde fazla çalışmaların olduğuna dair bir anlaşma ya da sözleşme hükmü bulunduğunun ispatlanamadığı, davanın kısmi dava olarak açılması karşısında ıslaha karşı öne sürülen zamanaşımı def'inin dikkate alınmasının yerinde olduğu, reddedilen dava değeri üzerinden davalı lehine belirlenen vekâlet ücretinde hata bulunmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ispatı, alacakların hesap yöntemi ve davalının hüküm altına alınan alacaklardan sorumlu olup olmadığı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 41, 44, 46, 47 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.