"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
...
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalının, müvekkili nezdinde işçi olarak çalışmakta iken toplu iş sözleşmesine göre ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının eksik ödendiğinden bahisle ... 5. İş Mahkemesinde açılan yevmiye tespit davası ile bu dosya kapsamındaki bilirkişi raporuna göre fazla ödendiği tespit edilen ücret, ilave tediye ve ikramiyeden doğan fark alacaklarına ilişkin davalıya yapılan ödemelerin iadesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; zamanaşımı def'inde bulunmuş, davanın haksız olarak açıldığını savunarak reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılamada , davacıya eksik ödeme yapıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacının temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 2015/23777 esas, 2017/28347 karar sayılı ilamı ile özetle; açılan davanın sebepsiz zenginleşme davası olduğu, salt hatalı ödemelerin idare tarafından sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri istenebileceği, bu nedenle kesinleşen ... 5. İş Mahkemesinin 2009/514 esas sayılı dosyasında yer alan bilirkişi raporu ile hesaplanan fazla ödeme tutarının davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiği, davanın reddinin hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozma ilamına karşı Mahkemece, davalı işçinin, yapılan ödemenin, doğru olduğunu sanarak kabul ettiğinden iyiniyetli olduğu, güvenin korunması, hakkaniyet ilkeleri gereği bir borcu ifa etmek düşüncesiyle davacı işveren tarafından ücret ve ikramiye ödemelerinden fazla ödemenin istenmesi doğru olmadığı gerekçesiyle, direnme kararı verilmiştir.
Direnme kararının davacı vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nca; Mahkemece yeni ve değişik bir gerekçe ile hüküm kurulmuş olduğu, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı gerekçesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Gerekçeli karar başlığında dava tarihi 07.03.2014 olması gerekirken 19.02.2018 yazılması mahalinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkili nezdinde işçi olarak çalışmakta iken toplu iş sözleşmesine göre ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının eksik ödendiğinden bahisle ... 5. İş Mahkemesinde açılan yevmiye tespit davası ile bu dosya kapsamındaki bilirkişi raporuna göre fazla ödendiği tespit edilen ücret, ilave tediye ve ikramiyeden doğan fark alacaklarına ilişkin davalıya yapılan ödemelerin iadesini talep etmiştir.
Davalı vekili ise, davacı kurumun davayı haksız olarak açtığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece verilen ilk kararda davalı işçiye eksik ödeme yapıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir. Yargıtay (Kapatılan)22. Hukuk Dairesinin 2015/23777 esas, 2017/28347 karar sayılı ilamı ile; açılan davanın sebepsiz zenginleşme davası olduğu, salt hatalı ödemelerin idare tarafından sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri istenebileceği, bu nedenle kesinleşen ... 5. İş Mahkemesinin 2009/514 esas sayılı dosyasında yer alan bilirkişi raporu ile hesaplanan fazla ödeme tutarının davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiği, davanın reddinin hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozma ilamına karşı Mahkemece, davalı işçinin, yapılan ödemenin, doğru olduğunu sanarak kabul ettiğinden iyiniyetli olduğu, güvenin korunması, hakkaniyet ilkeleri gereği bir borcu ifa etmek düşüncesiyle davacı işveren tarafından ücret ve ikramiye ödemelerinden fazla ödemenin istenmesi doğru olmadığı gerekçesiyle, direnme kararı verilmiştir.
Direnme kararının davacı vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2018/(22)9-1023 Esas, 2021/1133 Karar ilamı ile, Mahkemece yeni ve değişik bir gerekçe ile hüküm kurulmuş olduğu, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı gerekçesiyle dava dosyası Dairemize gönderilmiştir.
Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin yapılan bozma ilamında belirtildiği üzere, Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 62.maddesi (6098 sayılı TBK.'nın 78. maddesi) gereğince, borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Bu maddede belirtilen yanlışlık eda ile ilgili olup edada bulunanda bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. Başka bir deyişle, davacı idarenin tahakkuk memuru hataya düşmeseydi, davalıya edada bulunmayacağı anlamına gelmektedir.
Hukuk Genel Kurulu'nun 05.12.1984 tarih, 1982/13; 387 esas - 1984/997 karar sayılı kararı ile herhangi bir şart tasarrufa dayanmayan salt hatalı ödemelerin idare tarafından Borçlar Kanunu'nun sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri istenebileceği açıklanmıştır.
Mahkemece yukarıda açıklanan bozma ilamı yerine getirilerek, kesinleşen ... 5. İş Mahkemesinin 2009/514 esas sayılı dosyasında yer alan bilirkişi raporu ile hesaplanan fazla ödeme tutarının davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, 29.11.2021 gününde oybirliği ile karar verildi.