"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ... Müdürlüğünün ihale yoluyla hizmet alımı yaptığı alt işveren firmalar nezdinde Kasım 2007-Ağustos 2012 tarihleri arasında kesintisiz şekilde çoban olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin davalı işverenler tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini ... sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı Kurumun işçisi olmadığını, diğer davalı yüklenici firma ile davacı işçi arasındaki ... sözleşmesinin davalı Kurumu bağlamadığını, bu sebeple davanın husumet yönünden reddedilmesi gerektiğini, 5 yılı aşan alacak talepleri için zamanaşımı def'i ... sürdüklerini, davacı ile yüklenici firma arasındaki ... sözleşmesinin belirli süreli ... sözleşmesi olduğunu, bu sebeple ihbar tazminatının şartlarının oluşmadığını, davacının 24 saat çalışma iddiasının hayatın olağan akışını aykırı olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Ltd Şirketi vekili cevap dilekçesinde; taleplerin 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu ve bazı taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacının işyerinde belirli bir süre ile aralıklı ve mevsimlik olarak çalıştığını, davacının işten ayrılış sebebinin kendi istifası sonucu olduğunu, tüm alacaklarını aldığına dair ibraname imzaladığını, kıdem tazminatına ve ihbar tazminatına ilişkin kanunda öngörülen şartların oluşmadığını, davacının fazla çalışmaya karşılık izin kullanmak suretiyle bu hakkını aldığını, davacının ulusal ... ve dinî bayramlarda çalışmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak matbu şekilde istifa dilekçelerine itibar edilmeyerek ... sözleşmesinin işveren tarafından haksız feshedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 10.09.2019 tarih, 2017/23475 Esas ve 2019/15742 Karar sayılı ilâmı ile; “… Somut uyuşmazlıkta; taraf iddia ve savunmaları, hizmet döküm cetveli ve tüm dosya kapsamına göre; davacı işçi asıl işveren ... nezdinde davalı alt işveren ...çalışanı iken, 31.08.2012 tarihi itibariyle işten ayrılışı yapılmış ve akabinde 01.09.2012 tarihi itibariyle ihaleyi yeni alan ... Araştırma firması nezdinde çalışmasını sürdürmüştür. Dosyada 31.08.2012 tarihine ilişkin davalılarca yapılan bir fesih bildirimine rastlanmamış ve davalı tanıkları tarafından da bu durum doğrulanmıştır. Mahkemece 31.08.2012 tarihinde davacıya ... akdinin sona erdirildiğine dair bildirimde bulunulup bulunulmadığı araştırılarak, bildirimde bulunulduğunun tespit edilememesi halinde, fesih bildirimi olmaksızın ihaleyi yeni alan dava dışı alt işveren yanında çalışmaya devam eden davacı işçi yönünden ... sözleşmesinin feshedilmediği ve alt işverenler arası işyeri devrinin bulunduğu kabul edilerek, davacının istenebilmesi feshe bağlı olan kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacağı taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiğinden, eksik incelemeye dayalı bulunan karar isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, yasal süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1. Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (keza mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda) usuli kazanılmış hak kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri hâline gelmiştir. Anlam itibarıyla bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan ... ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı). Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1959/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı kararı).
Somut uyuşmazlıkta, bozma ilâmından önce Mahkemece verilen ilk kararda 769,64 TL ulusal ... ve genel tatil ücreti hüküm altına alınmış, ilgili kararın davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi bozma ilamında söz konusu alacak bozma kapsamı dışında bırakılmakla, bu yönden davacı yararına usuli kazanılmış hak oluşmuştur. Mahkemece bozma ilâmı sonrasında verilen kararda ise davanın tamamen reddine karar verilerek, bozmaya uyulmakla davacı yararına oluşan usuli kazanılmış hak ilkesinin ihlal edilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 27.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.