Logo

9. Hukuk Dairesi2022/17157 E. 2023/7584 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: İşçilik alacakları davasında, uyuşmazlığa uygulanacak hukukun Türk Hukuku mu yoksa Umman Hukuku mu olacağı hususunda ihtilaf bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Taraflar arasında imzalanan yurt dışı iş sözleşmesinde, uyuşmazlıklarda Umman Hukuku'nun uygulanmasının kararlaştırıldığı ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 27. maddesi uyarınca tarafların sözleşme ile irtibatlı olsun olmasın diledikleri bir ülkenin hukukunu seçebilecekleri gözetilerek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işverene Umman şantiyesinde maliyet analiz uzmanı olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin davalı tarafından haksız feshedildiğini, davacının son aldığı ücretin 4.000,00 ... Doları (USD) olduğunu, davacının haftanın yedi günü 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığını, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil günlerinde de çalışmasına devam ettiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili ile ... ... ve genel tatil alacaklarının ve yıllık izin ücretinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; husumet itirazında bulunduklarını, taraflar arasındaki ... sözleşmesine göre Umman Sultanlığı kanunlarının geçerliği olduğunu, davacının Umman kanunları uyarınca alması gereken tüm alacaklarının banka hesabına ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ücret bordrolarına göre dosya kapsamındaki ... sözleşmesinde tarafların ... ilişkisindeki hak ve yükümlülüklere ilişkin çalışılan ülke mevzuatının uygulanacağına dair hükümler bulunduğu, dava konusu tüm çalışma dönemi için tarafların ... sözleşmesi ile bir hukuk seçimi anlaşması yaptıkları, davacının çalışma döneminin tamamında davalıya ait Umman'da bulunan işyerinde çalıştığı, mutad işyerinin de işçinin işini fiilen yaptığı ülke olan Umman olduğu, tüm bu nedenler ile Umman ... Kanunu'nun dosya kapsamında uygulanması gerektiği, Umman ... Kanunu'nun 7 nci maddesine göre hak edilen tarih üzerinden 1 yıl geçmiş ise işçinin bu Kanun'da belirtilen haklardan herhangi birini isteme hakkının düşeceği şeklinde düzenlemenin bulunduğu, davacının hizmet süresinin 27.08.2013-20.05.2015 tarihleri arasında olduğu, dava tarihinin ise 13.03.2018 olduğu dikkate alındığında davalının zamanaşımı def'inde bulunduğu göz önüne alınarak davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu alacakların tespitinde Umman hukukunun uygulanmasının kabul edilemeyeceğini, ... işveren nezdinde çalışan ... işçinin alacak davasında Umman hukukunun uygulanmasının kamu düzenine aykırılık teşkil ettiğini, davacı işçinin Umman hukukunu bilmediği için hukuk seçimi yapmasının da mümkün olmadığını, işçinin bilmediği ve kendi aleyhine olan bir düzenlemeyi seçmesinin kabul edilemeyeceğini, ... sözleşmesinin geçersiz olduğunu, dosya içerisinde aynı döneme iki adet birbiri ile çelişen sözleşme bulunduğunu, yabancı bir ülkenin usul hukukunun ve emsal kararlarının bilinmeden kanunun uygulanmasının da mümkün olmadığını, davanın taraflarının ... olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin ...'de imzalandığını ve ... ... Kurumu denetiminden geçtiğini, sadece çalışmanın yurt dışında geçmiş olmasının somut olaya yabancı hukukun uygulanmasını gerektirmeyeceğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 5718 sayılı Milletlerarası ... Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (5718 sayılı Kanun) 27 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ... sözleşmesinin taraflarının sözleşme ile irtibatlı olsun olmasın diledikleri bir ülkenin hukukunu seçebileceği, yine 5718 sayılı Kanun'un 8 nci maddesinde yer ... "zamanaşımı hukuki işlem ve ilişkinin esasına uygulanan hukuka tabidir " düzenlemesine göre alacakların zamanaşımı süresinin çalışılan ülke hukukuna göre belirlenmesi gerektiğinin anlaşıldığı, taraflar arasında imzalanan yurt dışı ... sözleşmesi ile davacının Umman Ülkesinde geçen çalışmalarına dair uyuşmazlıklarda çalışılan ülke hukukunun uygulanacağının kabul edildiği, bu nedenle Mahkemece davacının Umman ... Kanunu'nun 7 nci maddesinde düzenlenen zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekilli temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; istinaf başvurusunda belirttiği sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuka ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri,

2. 5718 sayılı Kanun'un 2, 5, 8, 24, 27, 40 ve 44 üncü maddeleri.

3. Umman Sultanlığı ... Kanunu 7 nci maddesi şöyledir:

"Çalışanın işbu kanunda öngörülen haklardan herhangi birine ilişkin talepte bulunma hakkı, söz konusu hakkı kazandığı tarihten itibaren bir sene sonra zaman aşımına uğrayacaktır. İşbu kanunun uygulanmasından önce ortaya çıkan diğer hak talepleri ile ilgili olarak, bu bir yıllık süre işbu Kanunun hükümlerinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hesaplanacaktır."

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve temyiz sebeplerine göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple,

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

23.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.