"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/328 E., 2023/361 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının davalı ... Bakanlığına bağlı ... ... Devlet Hastanesinde daimi olarak fakat farklı alt işverenlerde sigortalı olarak 01.12.2004 tarihinden itibaren sürekli ve asli işlerde çalıştığını, müvekkilinin Hastanede fiilen ameliyathanelerde endoskopi ünitesi, intaniye servisi ve diğer bölümlerde dezenfeksiyon ve sterilizasyon personeli olarak görev yaptığını, davacının çalıştığı alt işveren ile Bakanlık arasında yapılan sözleşmelerin muvazaalı olduğunu, müvekkilinin ... Devlet Hastanesinde işe başlamasından itibaren Sağlık Bakanlığının işçisi sayılması gerektiğini iddia ederek ilave tediye alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; husumet itirazı, hak düşürücü süre itirazı ve zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının çalıştığı firmalar ile Bakanlık arasındaki ilişkinin muvazaalı olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 29.07.2021 tarihli ve 2020/166 Esas, 2021/495 Karar sayılı kararı ile; Mahkemece yapılan keşif ve sonrasında düzenlenen bilirkişi raporuna göre davacının ihale kapsamında alt işverene devredilen dezenfekte ve sterilizasyon işlerinde çalışmadığı, ağırlıklı olarak ameliyathane teknikeri, hasta bakıcı ve yardımcı sağlık personeli olarak davalı Bakanlığın asıl işlerinde çalıştırıldığı, buna göre davalı ile dava dışı Şirket arasında kurulan ilişkinin davacı açısından muvazaalı olduğu, davacı işçinin bu dönemde davalı kamu işverenin asıl işçisi sayılıp hak kazandığı ilave tediye ücretinin ödenmesi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 29.12.2021 tarihli ve 2021/2620 Esas, 2021/2499 Karar sayılı kararıyla; davalı ile dava dışı Şirket arasında kurulan ilişkinin yapılan keşif ve bilirkişi incelemesine göre davacı açısından muvazaalı olduğu, davalı kamu işverenin asıl işçisi sayılıp hak kazandığı ilave tediye ücretinin ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davacı ve davalı vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 13.04.2022 tarihli ve 2022/1814 Esas, 2022/4470 Karar sayılı ilâmı ile; arabuluculuk son tutanak tarihinden sonra ihtilaf konusu olan, son tutanak tarihi ile 10.03.2020 tarihi arasında kalan talep dönemi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği, bu dönem yönünden davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği, yapılan ..., kıdem, sendika üyesi olup olmama gibi unsurlar değerlendirilerek işyerinde davacıya emsal işçi olup olmadığının belirlenmesi, emsal işçi olması hâlinde ilave tediye alacağının emsal işçinin ücretine göre hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği, emsal işçi bulunmadığının anlaşılması hâlinde ise ilave tediye ücreti alacağının davacının fiilen aldığı ücret üzerinden hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda alınan bilirkişi ek raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; emsal dava dosyalarının Yargıtay incelemesinden geçerek onandığını, müvekkilinin işçilik alacaklarının davalı ... bünyesinde davacı müvekkil ile aynı işi yapan emsal işçinin geliri üzerinden hesaplaması gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı vekili; davanın belirsiz alacak davası olarak açılmayacağını, davacının hizmet alım sözleşmesi kapsamı dışında bir işte çalıştırılmadığını, muvazaanın bulunmadığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, hesaplamaya esas alınan talep dönemi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilip getirilmediği ve ilave tediye alacağının hesaplanması noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.