"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2478 E., 2022/1727 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 29. ... Mahkemesi
SAYISI : 2018/421 E., 2019/330 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (... Şirketi) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... Şirketi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 07.01.2013 - 05.05.2018 tarihleri arasında davalı ... Şirketi ve ... İnşaat Ticaret İthalat İhracat ve Turizm Limited Şirketi (... Şirketi) ... Ortaklığı bünyesinde makine mühendisi olarak aralıksız çalıştığını, davacının en son brüt ücretinin 5.576,88 TL olduğunu, yemeğin davalı tarafından karşılandığını, davacının davalı tarafından ödeme yapılacağına dair vaatlerde bulunmasına rağmen 2016 Şubat ayı dâhil olmak üzere o tarihten itibaren ücret ve asgari geçim indirimi alacaklarını alamadığını, davacının sebep gösterilmeden işten çıkartıldığını belirterek kıdem ve ihbar tazminatları, 2016 yılı Mart ayından itibaren ödenmeyen ücret, asgari geçim indirimi ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığını, ... sözleşmesinin feshedileceğinin davacı tarafa yazılı olarak tebliğ edildiğini, davacının çalıştığı yerde görevinin kalmadığını, davacı tarafından hak edilip ödenmeyen kıdem ve ihbar tazminatlarının bulunmadığını, davacı tarafa tüm ödemelerin banka kanalı ile yapıldığını, davacının Şubat 2016 tarihinden 05.05.2018 tarihine kadar ücret almadan yaşamını sürdürmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacı tarafından iddia edildiği gibi izin hakkının olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi yetkilisi cevap dilekçesinde; davacının davalı ... Şirketi & ... Şirketi ... ortaklığı bünyesinde çalıştığını, ... Ortaklığı bünyesinde çalışan işçilerin işyeri özlük dosyalarının diğer davalı ... Şirketi tarafından tutulduğunu, Mahkemece istenen özlük dosyasının bu nedenle sunulmayacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı neden olmadan ve ihbar öneli tanınmadan feshedildiğinin anlaşılmasına göre davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanacağı, davacının, kullandırıldığı ispatlanamayan bakiye 2,5 gün için yıllık izin ücretine hak kazandığı, ücretin ödendiğinin ispat yükünün davalı işverene ait olduğu, davacıya Mart 2016 ayından itibaren usulüne uygun şekilde ücretin ve asgari geçim indiriminin ödendiğinin davalılar tarafından ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... Şirketi vekili; eksik inceleme ile karar verildiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının ücretinin hatalı tespit edildiğini, ücretin hatalı belirlenmesi neticesinde tüm alacak kalemlerinin de hatalı belirlendiğini, davacının çalışma süresi boyunca hak ettiği ücret ve eklerinin kendisine ödenmiş olduğunu, davacı tarafa ... sözleşmesinin sona ermesi hakkındaki yazı ile davacının görev yaptığı yerde proje gereği mesleği ile ilgili yapılacak bir ... kalemi kalmadığını, davacıya ... günlerinde günde 2 saat ... arama izninin bulunduğunun tebliğ edildiğini, davacı tarafça hak edilen ancak karşılığı ödenmeyen kıdem ve ihbar tazminatı alacağı bulunmadığını, kaldı ki gerekçeli kararda bu hususa yer verilmiş olup konu hakkında değerlendirme yapılmamış olduğunu, bu itibarla da yapılan tespitleri kabul etmediklerini, davacının hak ettiği ancak karşılığı ödenmeyen yıllık izin ücreti ya da kullandırılmayan yıllık izinlerinin bulunmadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki nitelendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamaların dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davalı ... Şirketi vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... Şirketi vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığına, ücretinin tespitine, yıllık izin ücreti ile asgari geçim indirimi alacaklarının ispatı ve hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 31 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 17 ve 59 uncu maddeleri, mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun hâlen yürürlükte olan 14 üncü maddesi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun mülga 32 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... Şirketi vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dosya içeriğine göre davalı ve davacının imzasının bulunduğu 20.03.2018 tebliğ tarihli "Fesih bildirimi" başlıklı belge içeriğinde davalı tarafından davacıya ... ihbar öneli ve günlük iki saat ücretli ... arama izni tanınarak fesih ihbarında bulunulduğu, bildirimin davacı tarafından da kabul edildiği anlaşılmaktadır. Davacı tarafça imza inkârı ya da irade fesadı iddiası ileri sürülmeyen fesih bildirimine göre davacıya 4857 sayılı Kanun'un 17 nci maddesinde belirtilen şekilde usulüne uygun olarak ihbar süresi tanındığından, dava konusu ihbar tazminatı talebinin reddine hükmedilmesi gerekirken İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3. Davacının çalışma süresi de göz önüne alındığında Mart 2016 tarihinden ... sözleşmesinin feshedildiği 05.05.2018 tarihine kadar ücret almadan çalışması hayatın olağan akışına uygun bulunmadığından 6100 sayılı Kanun'un 31 inci maddesi gereği hâkimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacı asılın belirtilen süre boyunca ücret alıp almadığı konusunda beyanı alınmalı, bundan sonra oluşacak sonuca ve tüm dosya kapsamına göre değerlendirme yapılarak bir karar verilmesi gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.