"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 22. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Şirketin özel istihdam bürosu yetki belgesi ve geçici iş ilişkisi belgesine dayanarak faaliyetlerine devam etmekte iken özel istihdam bürolarına yönelik programlı teftiş kapsamında iş müfettişi tarafından yapılan denetim neticesinde 31.12.2021 tarihli ve 9....-PRG-32 sayılı rapor düzenlendiğini, teftiş raporuna istinaden, 4904 sayılı ... Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun'a (4904 sayılı Kanun) aykırı davranıldığı gerekçesiyle, ... (...) .... Çalışma ve ... İl Müdürlüğü tarafından müvekkili Şirketin izin almadan geçici iş ilişkisi kurduğu gerekçesiyle özel istihdam bürosu kurma izni ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin iptal edildiğini ve idari para cezası tahakkuk ettirildiğini, söz konusu teftiş raporunda özel istihdam büro belgesi yetkisinin ve geçici iş ilişkisi belge yetkisinin iptaline dair herhangi bir hüküm bulunmadığını ileri sürerek müvekkili Şirketin özel istihdam bürosu kurma izni ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin iptaline ilişkin işlemin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı Şirkete ait büro hakkında iş müfettişi tarafından hazırlanan 31.12.2021 tarihli ve ....... sayılı teftiş raporuna istinaden ve davacı Şirketin izinsiz olarak geçici iş ilişkisi düzenlenmesi nedeniyle 4904 sayılı Kanun'un 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) alt bendi gereğince idari para cezası uygulandığı, 4904 sayılı Kanun'a aykırı olarak Kurumdan izin almadan dava dışı işverenler ile geçici iş ilişkisi düzenlenmesi nedeniyle davacı Şirketin izinsiz geçici iş ilişkisi kurduğu tespiti nedeniyle 4904 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) alt bendi hükmü gereğince özel istihdam bürosu izinlerinin iptal edildiğini, 4904 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) alt bendine göre özel istihdam bürosu izni iptal edilen firmaların geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin derhal iptal edileceği belirtildiğinden buna istinaden davacı Şirketin özel istihdam bürosu izni ile geçici iş ilişkisi yetki izinlerinin 06.04.2022 tarihli ve 11238803 sayılı makam Olur'ları ile iptal edildiğini, söz konusu fiillere yönelik hüküm altına alınan iznin iptali ve idari para cezası gibi idari işlemlerin seçimlik olarak uygulanabilecek işlemlerden olmadığını, tespit edilmesi hâlinde birlikte sonuç doğuracağını savunarak haksız davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davaya konu Kurum işlemine dayanak iş müfettişi raporuna göre davacı Şirketin 21.12.2015-29.12.2018 tarihleri arasında ve devam eden yıllarda Özel İstihdam Bürosu olarak izin alarak faaliyet gösterdiği, davacı Şirketin 25.01.2020 tarihinden önce geçici iş ilişkisi yetki belgesinin olup olmadığına dair dosyada herhangi bir bilginin bulunmadığı bu nedenle davacının ilk defa geçici iş ilişkisi kapsamında müracaatı olduğunun anlaşıldığı, davacı Şirketin İstanbul Çalışma ve ... İl Müdürlüğüne geçici iş ilişkisi kapsamında yetki belgesi almak için dilekçe verdiği, dilekçe üzerine teminat tutarının ne kadar olması gerektiği konusunda 25.12.2019 tarihinde Kurumun, Genel Müdürlüğe talimat ile başvurduğu, 25.01.2020 tarihi itibarıyla da davacı Şirketin asgari ücretin 400 katı olarak teminatı yatırdığı, her ne kadar davalı Kurum, 4904 sayılı Kanun'a muhalefet eden davacı Şirket hakkında aynı Kanun'un ilgili maddesi gereğince idari para cezası ile birlikte 01.01.2020-25.01.2020 tarihleri arasında geçici iş ilişkisi yetki belgesi bulunmadığından davacı Şirketin özel istihdam bürosu kurma izninin ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin iptaline karar vermiş ise de; davacı Şirketin davalı Kuruma başvurduğu, söz konusu müracaatın Aralık 2019 tarihinde yapıldığı gerekçesiyle davacı Şirketin özel istihdam bürosu kurma izni ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin iptaline dair davalı Kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacı Şirketin 01.01.2020-25.01.2020 tarihleri arasında mesleki geçici iş ilişkisi faaliyetinde bulunduğunu ancak bu tarihlerde işverenliğin yetkisinin bulunmadığını, bu nedenle davacı Şirkete ve bu şekilde çalışmış olan 29 kişinin mesleki geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştırıldıkları dava dışı işyerlerine 31.12.2021 tarihli ve 34-32 sayılı inceleme raporuna istinaden idari para cezası uygulandığını, müvekkili Kurumdan izinsiz geçici iş ilişkisi kurduğu tespit edilen davacı Şirketin 4904 sayılı Kanun'un 18 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) alt bendi hükmü gereğince özel istihdam bürosu izinlerinin de iptal edilmesi gerekliliği doğduğunu, yine 4904 sayılı Kanun’un 18 inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) alt bendinde özel istihdam bürosu izni iptal edilen firmaların geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin derhal iptal edileceğinin belirtildiğini, bu nedenle 4904 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda davacı Şirketin özel istihdam bürosu izni ile geçici iş ilişkisi yetki izinlerinin 06.04.2022 tarihli ve 11238803 sayılı makam Olur'u ile iptal edildiğini, söz konusu fiillere yönelik hüküm altına alınan iznin iptali ve idari para cezası gibi idari işlemlerin seçimlik olarak uygulanabilecek işlemler olmadığını, tespit edilmesi hâlinde bu idari işlemlerin birlikte sonuç doğurduğunu, müvekkili Kurum tarafından yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut uyuşmazlıkta ... Çalışma ve ... İl Müdürlüğü ... Hizmet Merkezinin 06.04.2022 tarihli yazısı ile izinsiz geçici iş ilişkisi kurduğu tespit edilen davacı Şirketin özel istihdam bürosu izni ile geçici iş ilişkisi kurulması yetkisinin iptaline dair davalı Kurum işleminin iptalinin talep edildiği, dosya kapsamı ve mevcut delil durumuna göre ileri sürülen istinaf sebepleri ile resen bakılacak kamu düzenini ilgilendiren hususlar dikkate alındığında İlk Derece Mahkemesinin hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı Şirketin özel istihdam bürosu faaliyet izni ve geçici iş ilişkisi kurma yetkisinin iptali işleminin hukuka uygun olup olmaması noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 7, 90 ve 92 nci maddeleri, 4904 sayılı Kanun'un 17, 18 ve 20 nci maddeleri.
3. Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği'nin 5, 6, 14, 15, 29 ve 30 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.