"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/5394 E., 2023/4110 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 46. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/61 E., 2022/695 K.
MAHKEMESİ : Ankara 30. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/66 E., 2019/64 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl dava bakımından davalılardan ... Haber Ajansı AŞ yönünden davanın reddine, diğer davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ yönünden kısmen kabulüne; birleşen davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:
Miktar veya değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre iş sözleşmesi 26.08.2018 tarihinde sona eren davacının hüküm altına alınan ve davalı tarafça temyize konu edilen toplam alacak miktarı asıl dava bakımından 25.986,00 TL, birleşen dava bakımından 94.251,11 TL olup Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı vekili asıl davaya ilişkin dava dilekçesinde; müvekkilinin 2010 yılı Mayıs ayından 30.06.2011 tarihinde kadar davalı ... AŞ nezdinde, bu tarihten sonra da aynı işyerinde ancak diğer davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ nezdinde haber yönetmeni unvanı ile 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun (5953 sayılı Kanun) hükümlerine tâbi olarak çalıştığını, çalıştığı süre boyunca her iki davalıya da hizmet verdiğini, çalışma süresince hak kazandığı ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili, fazla çalışma ücretleri ile ikramiye alacaklarının ödenmediğini, aylık ücretlerinin 5953 sayılı Kanun gereği peşin olarak ödenmesi gerekirken her ay geç ödendiğini, iş sözleşmesinin doğum izni dönüşü sonrasında işveren tarafından haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacağı, fazla çalışma ücreti, fazla çalışma ücretinin %5 fazlası, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, bu ücretin %5 fazlası, hafta tatili ücreti ile bu ücretin %5 fazlası, ücretlerin geç ödenmesinden doğan %5 fazla alacak ile ikramiye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davacı vekili 07.02.2019 tarihli birleşen dava dilekçesinde; müvekkilinin 01.07.2011-29.07.2018 tarihleri arasında davalı ... Radyo Televizyon Yayıncılık AŞ nezdinde çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı bir sebep olmaksızın feshedildiğini, ödenmeyen işçilik alacaklarının bulunduğunu ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti alacağı, fazla çalışma ücreti, fazla çalışma ücretinin %5 fazlası, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, bu ücretin %5 fazlası, hafta tatili ücreti ile bu ücretin %5 fazlası, ücretlerin geç ödenmesinden doğan %5 fazla alacak, ikramiye ve 5952 sayılı Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 16 ncı maddesi uyarınca ödenmeyen gebelik ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili asıl davaya ilişkin cevap dilekçesinde; diğer davalı ... AŞ'nin 08.10.2015 tarihinde ticaret sicilinden resen silindiğinden bu davalı yönünden davanın usulden reddi gerektiğini, davacı ile imzalanan belirsiz süreli iş sözleşmesinin 13 üncü maddesinde yer alan düzenleme uyarınca tahkim ilk itirazında bulunduklarını, davacının 5953 sayılı Kanun hükümlerine tâbi olmadığını, bu sebeple ücret ve bunların %5 fazlasına ilişkin taleplerinin haksız olduğunu, davacının fazla çalışma yapmadığını, hafta tatilleri ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de çalışmadığını, davacının aylık ücretinin eksiksiz ve zamanında ödendiğini, yıl sonunda kâr etmeyen müvekkili Şirketin davacıya ikramiye ödemesinin de mümkün olmadığını, davacının istifa etmek suretiyle işten ayrıldığını, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, davacının ödenmeyen hak ve alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili birleşen davaya ilişkin cevap dilekçesinde; derdestlik ve tahkim itirazında bulunduklarını, davacının 5953 sayılı Kanun hükümlerine tâbi olmadığını, bu sebeple ücret ve bunların %5 fazlasına ilişkin taleplerinin haksız olduğunu, davacının fazla çalışma yapmadığını, hafta tatilleri ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde de çalışmadığını, davacının aylık ücretinin eksiksiz ve zamanında ödendiğini, yıl sonunda kâr etmeyen müvekkili Şirketin davacıya ikramiye ödemesinin de mümkün olmadığını, davacının istifa etmek suretiyle işten ayrıldığını, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, davacının ödenmeyen hak ve alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 14.07.2010-30.06.2011 tarihleri arasında davalı ... AŞ nezdinde çalıştığı, 01.07.2011 tarihinden iş sözleşmesinin feshedildiği 26.08.2018 tarihine kadar diğer davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ nezdinde çalışmaya devam ettiği, husumetin yöneltildiği davalı ... AŞ'nin ticaret sicilinden resen terkin edildiği anlaşıldığından davacı tarafa verilen süre sonucunda Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/237 Esas, 2019/646 Karar sayılı ilâmı ile ihya kararı verildiği, tasfiye memuru olarak atanan ilgiliye tebligatlar yapılıp taraf teşkili sağlanarak yargılamaya devam olunduğu; davacının davalı nezdinde 5953 sayılı Kanun hükümlerine tâbi şekilde çalıştığı, davalı tarafça tahkim itirazı ileri sürülmüş ise de iş sözleşmesi kurulurken yer alan tahkime ilişkin kayıtların geçersizliği Yargıtay tarafından kabul edildiğinden tahkim itirazına itibar edilmediği, davalılar arasında işyeri devri bulunduğu, buna göre ... Haber Ajansı AŞ'nin müşterek müteselsil sorumluluğunun bulunduğu 2 yıllık sürenin dolmuş olduğu, davalı Şirketin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 120 nci maddesindeki atıf uyarınca hâlen yürürlükte bulunan 14 üncü maddesi uyarınca kıdem tazminatından sorumluluğunun bulunduğu düşünülse bile davacının bu Şirket nezdindeki çalışması bir yılı doldurmadığından davalı ... AŞ'nin işçilik alacaklarından sorumluluğunun bulunmadığı; diğer davalı yönünden ise işyerinde fazla çalışma yapıldığı, ayda iki hafta tatillinde çalışıldığı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmaya devam edildiği, davacının 5953 sayılı Kanun'un 16 ncı maddesi uyarınca gebelik ücreti alacağına da hak kazandığı, davacının istifa ettiğine ilişkin somut bir delil sunulmadığı, davalı tanık beyanlarına göre de davacının iş sözleşmesinin işveren tarafından sona erdirildiği sabit olduğundan davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı; ücret, fazla çalışma, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının %5 fazlalıklarına ilişkin alacaklarına ilişkin olarak ise bu husustaki Anayasa Mahkemesinin iptal kararı gereği reddi gerektiği; ayrıca işyerinin kâr etmediği sabit olduğundan davacının ikramiye alacağına da kazanmadığı gerekçesiyle asıl dava bakımından ... Haber Ajansı AŞ yönünden davanın reddine; diğer davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ yönünden kısmen kabulüne; birleşen davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Radyo Televizyon Yayıncılık AŞ vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; bilirkişi kök ve ek raporlarına yapılan itirazların dikkate alınmadan karar verilmesinin hatalı olduğunu, müvekkilinin son ücretinin brüt 5.493,00 TL kabul edilmesi gerektiğini, müvekkilinin yıllık izin ücreti alacağının 5953 sayılı Kanun'un 29 uncu maddesi uyarınca ücretinin iki katı üzerinden hesaplanması gerektiğini, fazla çalışma ücreti alacağına ilişkin tanık beyanları gayet açık ve hesaplamaya elverişli olmasına rağmen fazla çalışma süresinin eksik değerlendirildiğini, ücretin eksik kabul edilmesi nedeniyle hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının da eksik hesaplandığını, Mahkemece alacaklara uygulanan %30 oranındaki indirimin fahiş olduğunu, ikramiye alacağının reddinin hatalı olduğunu, davalı ... AŞ yönünden davanın reddine ilişkin kararın isabetsiz olduğunu, Anayasa Mahkemesince süresinde ödenmeyen ücret alacaklarının %5 fazlası ile ödenmesine ilişkin iptal kararının işbu davanın açılmasından sonra verildiğini, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümeyeceğini, reddedilen %5 fazlalıklar sebebiyle davacı aleyhine vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili; davacının 5953 sayılı Kanun'a tâbi çalışan olmadığını, davacının istifa etmek suretiyle işten ayrıldığı sabit olduğundan kıdem ve ihbar tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davacının işyerinde fazla çalışma yapmadığını, hafta tatillerini kullandığını, bayram tatili ve genel tatil günlerinde çalışması olan davacının işbu çalışmalarının karşılığının banka aracılığıyla kendisine ödendiğini, yıllık izin ücreti alacağının da eksiksiz ödendiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının haber yönetmeni olarak çalıştığının tarafların kabulünde olduğu, davacının yaptığı iş dikkate alındığında 5953 sayılı Kanun anlamında basın işçisi olduğuna ilişkin değerlendirmenin yerinde olduğu, iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı neden olmaksızın feshedildiği, davacının fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil çalışması yaptığının tanık beyanları ile sabit olduğu, karşılığı ücret alacklarının ödenmediği anlaşıldığından ilgili alacakların hüküm altına alınmasının isabetli olduğu, hesaplamaların dosya kapsamına uygun olduğu, yıllık izin ücreti alacağının 5953 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak belirlendiği, davalılar arasında işyeri devri bulunduğundan bahisle sonuca gidilmesinin isabetli olduğu, Anayasa Mahkemesinin 25.12.2019 tarihli ve 2019/108 Esas, 2019/101 Karar sayılı ilâmı ile 5953 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki %5 fazlalıklar iptal edildiğinden davacının ilgili alacakların %5 fazlasının ödenmesine ilişkin talebinin yerinde olmadığı gerekçeleriyle davacı ve davalı ... Radyo Televizyon Yayıncılık AŞ vekillerinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesindeki gerekçelere dayanarak Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Radyo ve Televizyon Yayıncılık AŞ'nin temyiz başvurusunun miktar itibarıyla kesinlik sebebiyle reddine karar verildiğinden temyiz sebeplerine yer verilmemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ücret miktarı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının miktarı, alacaklara uygulanan indirimin oranı, ikramiyenin ispatı, Anayasa Mahkemesinin ücret, fazla çalışma, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının %5 fazlalıklarının iptaline dair kararının geriye yürüyüp yürümeyeceği, davalı ... AŞ yönünden davanın reddine ilişkin kararın isabetli olup olmadığı, davacı aleyhine hükmedilen vekâlet ücretinin miktarı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 5953 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesinin son fıkrası, 19, 21 nci maddesi ile ek 1 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 428 inci maddesi.
3. Anayasa Mahkemesinin 13.06.1952 tarihli ve 5953 sayılı Kanun'un 04.01.1961 tarihli ve 212 sayılı Kanun’un 1. maddesiyle değişik ek 1 inci maddesinin 8 inci fıkrasının 2 nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 gün ve 30953 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas 2019/74 Karar sayılı iptal kararı.
4. Dairemizin 07.06.2021 tarih ve 2021/5472 Esas, 2021/9967 Karar sayılı ilâmı.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı tarafa iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.