Logo

9. Hukuk Dairesi2024/2809 E. 2024/4034 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, davalı şirket nezdinde çalıştığı süre boyunca kullandırılmayan yıllık izin ücretleri ile kıdem ve ihbar tazminatlarına ilişkin alacaklarının tespiti ve tahsili.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının ücretsiz izinli olduğu dönemlerin hizmet süresinden düşülerek kıdem ve ihbar tazminatına esas çalışma süresinin tespiti ve yıllık izin ücretlerinin hesaplanması gerektiği, davalı şirketin asıl işveren sıfatıyla sorumluluğunun bulunduğu gözetilerek mahkemenin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

SAYISI : 2016/61 E., 2018/47 K.

KARAR : Davanın kısmen kabulü

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 01.11.2008-31.03.2012 tarihleri arasında davalı ... nezdinde alt işverenlerin işçisi olarak çalıştığını, yıllık ücretli izinlerinin kullandırılmadığını ve yıllık izin ücretleri de dâhil bir kısım işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti alacağının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı ... Temizlik İnş. Gıda ve Kar. Dağ. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkili nezdinde 01.01.2009-31.03.2009, 01.04.2009-30.....2009, 01.11.2009-31.12.2009, 01.04.2011-31.12.2011, 01.01.2012-31.03.2012 tarihleri arasında çalıştığını, taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacının baştan beri işveren davalı Kurumun işçisi olduğunu, belirli süreli ... sözleşmesi ile çalışan davacının ... sözleşmesinin ... bitimi nedeni ile sona erdiğini, davacının bir yıldan az çalışması nedeni ile yıllık izne hak kazanamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 12.03.2014 tarihli ve 2013/1035 Esas, 2014/353 Karar ... kararı ile; toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre ihale konusu hizmetin 4857 ... ... Kanunu'nun (4857 ... Kanun) 2 nci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren ... niteliği taşıdığından bu işi üstlenen alt işverenlerle ... aldığı Üniversite arasında alt işveren asıl işveren ilişkisi kurulduğu, davacının 01.11.2008-31.03.2012 tarihleri arasında çalıştığı, ihale süresinin bitiminin işverene haklı fesih ... veren bir hâl olmadığı, davacının ... sözleşmesinin haklı bir neden olmaksızın sona erdirildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

2. Dairemizin 24.11.2015 tarihli ve 2014/22006 Esas, 2015/33366 Karar ... kararı ile; davacının hizmet döküm cetvelinde 2012 yılı Ocak ve Şubat aylarında "eksik gün bildirim kodu: 19-ücretsiz doğum izni" şeklinde eksik gün bildirimi sebebiyle hiç prim ödemesi yapılmadığı, 2012 yılı Mart ayında ise 30 gün prim ödendiği, 2012 yılı Ocak ve Şubat aylarının belirtilen durumu taraflardan sorulup gerekirse Sosyal Güvenlik Kurumundan (SGK) ve taraflardan gerekli belgeler celbedilerek bu ayların hizmet süresine dâhil edilip edilmeyeceğinin irdelenmesi, bu ayların hizmet süresine dâhil edilemeyeceğinin ortaya çıkması hâlinde hükmolunan alacak kalemlerine etkisinin gözetilmesi ayrıca yıllık izin ücretinin net miktarının hesaplanmasında gelir vergisi ve damga vergisi yanında sigorta priminin ve işsizlik priminin de düşülmesi gerektiği gerekçesi ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından 2012 Ocak ve Şubat aylarında davacının ücretsiz izin kullandığının bildirildiği, celp edilen SGK kayıtlarından Ocak ve Şubat 2012 döneminde sıfır (0) gün hizmet bildiriminin yapıldığı, SGK kayıtları ve davacı taraf beyanı birlikte değerlendirildiğinde, 01.11.2008-31.03.2012 tarihleri arasındaki çalışma döneminden davacının ücretsiz doğum izninde olduğu Ocak ve Şubat 2012 dönemine ait iki ayın dışlanmasıyla kıdem ve ihbar tazminatına esas çalışma süresinin 3 yıl 3 ay olduğu, ihale süresinin bitimi işverene haklı fesih imkânı sağlamadığından davacının ... sözleşmesinin haklı bir neden olmaksızın sona erdirildiği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, kullandırıldığı veya karşılığının ödendiği ispat edilemeyen yıllık izin ücreti alacağı bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; davacının dava konusu edilen işçilik alacaklarını dava açmadan önce belirleyebildiği dolayısıyla belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararı bulunmadığı kabul edilerek davanın hukuki yarar yokluğundan reddi gerektiğini, diğer davalı ile aralarında asıl işveren alt işveren ilişkisi değil müteahhitlik ilişkisi bulunduğunu, ihale yapılan firma ile Kurumları arasında imzalanan sözleşmenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayıp yalnızca yemek alımına ilişkin olduğunu, bu nedenle davacının kıdem ve ihbar tazminatı konusunda sorumlulukları bulunmadığını, yüklenici firmanın çalıştıracağı işçilerin seçilmeleri, işe alınmaları, kimin hangi konuda görevlendirileceği, ücretlerin tespiti ve ücretlerin ödenmesi, sigorta bildirimleri, sigorta primlerinin ödenmesi, gerektiğinde işten çıkartmalar ile işin sevk ve idaresinin tümüyle yüklenici firmaya ait olduğunu, çalışan personelin tamamen yüklenici firmanın personeli olduğunu, ihale makamının yalnızca ihale bedelinden sorumlu tutulması gerektiğini, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uyarınca tüm işçilik hak ve alacaklarından yüklenici firmalar sorumlu olduğundan kıdem ve ihbar tazminatı ile izin alacağı talebinin Üniversiteye yönlendirilmesinin mümkün olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kıdeme esas hizmet süresinin tespiti ile dava konusu alacakların hesabı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

2. 4857 ... Kanun'un 17, 53, 59 uncu maddeleri ile aynı Kanun'un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan mülga 1475 ... ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.

3. Değerlendirme

1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 ... Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

04.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.