"İçtihat Metni"
I. BAŞVURU
Başvurucu vekili dilekçesinde; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 2022/885 Esas 2022/1552 Karar sayılı dosyasında İlk Derece Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine kesin olarak karar verildiğini, bu kararın hatalı olduğunu, kararda davacının iş sözleşmesinin işyeri devri nedeniyle sona ermediğini ve devam ettiğini, fesih bulunmadığı gerekçesiyle feshe bağlı kıdem, ihbar ve yıllık ücretli izin alacağının reddine karar verildiğini, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi dosyasında ise iş ilişkisinin sona erdiği, kurulan sözleşmenin yeni bir iş sözleşmesi olduğu kabul edilerek feshe bağlı alacakların kabul edilmesi gerektiği sonucuna varıldığını ve bu şekilde Dairelerin kararları arasında uyuşmazlık ve çelişkinin meydana geldiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararları arasında ortaya çıkan uyuşmazlığın giderilmesini talep etmiştir.
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 14.02.2024 tarihli ve 2024/2 Karar sayılı kararı ile; aralarında uyuşmazlık bulunduğu belirtilen Bölge Adliye Mahkemesi dosyalarında tarafların iddia ve savunmaları, taraflarca sunulan deliller ile ispat durumu dikkate alınarak, yine somut olayın özelliklerine göre karar verildiği, başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi kararları arasında 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 35 inci maddesinde düzenlenen başvuru kapsamında bir uyuşmazlık bulunmadığı kanaatine varılarak aynı Kanun'un 35 inci maddesi uyarınca dosyanın Yargıtayın ilgili Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
1. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 10.11.2022 Tarihli ve 2022/885 Esas, 2022/1552 Karar, 2022/886 Esas, 2022/1553 Karar, 2022/887 Esas, 2022/1554 Karar, 2022/888 Esas 2022/1555 Karar, 2022/889 Esas 2022/1556 Karar, 2022/890 Esas 2022/1557 Karar Sayılı Kararları
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararları ile; davacı ile ihbar olunan RM Şirketi arasındaki iş bitimi nedeniyle işe iade talebinde bulunulmadığının beyan edildiği 15.10.2020 tarihli anlaşma belgesi, sigorta kayıtları ve davalı tanıklarının beyanları ile davacının 16.10.2020 tarihinde çalışmasına devam etmesi karşısında Mahkemece kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerinin reddine karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine kesin olmak üzere karar verilmiştir.
2. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 06.10.2022 Tarihli ve 2023/305 Esas, 2023/501 Karar, 2023/313 Esas, 2023/500 Karar, 2023/323 Esas, 2023/487 Karar Sayılı Kararları
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararları ile; 31.12.2019 tarihli işten ayrılış bildirgesine göre işin sona ermesi sebebiyle RM Telekomünikasyon Hizmetleri AŞ'den çıkış gösterildiği, hiç ara vermeksizin 01.01.2020 tarihli işe giriş bildirgesi ile Karel Elektronik San. ve Tic. AŞ'ye girişinin olduğu, davacının çalışmasına devam etmesi karşısında Mahkemece kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti taleplerinin reddine karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle feshe bağlı alacaklar yönünden istinaf nedenleri yerinde görülmeyip sair alacaklara ilişkin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kesin olmak üzere karar verilmiştir.
3. Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 06.06.2023 Tarihli ve 2023/1024 Esas, 2023/875 Karar sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; iş sözleşmesinin 31.12.2019 tarihinde yapılan fesih bildirimi ile işin sona ermesi nedeniyle sona erdirildiği, feshin haksız olduğu ve yapılan tazminat ödemelerinin de mahsup edilerek alacağa hükmedilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
4. Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 25.05.2023 Tarihli ve 2023/902 Esas, 2023/801 Karar sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kaldırma kararı sonrası mahkemece kıdem tazminatının ve yıllık ücretli izin alacağının kabulüne, ihbar öneli kullandırıldığından ihbar tazminatının reddine karar verilmiş ve taraf vekillerinin istinafı üzerine davacı vekilinin istinaf başvuru dilekçesinin miktar itibariyle reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne kesin olmak üzere karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Başvuru konusu Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinin kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesine göre giderilip giderilemeyeceği hususu uyuşmazlık konusudur.
B. İlgili Hukuk
1. Bölge adliye mahkemelerinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinde yer alan düzenlemedir.
2. 5235 sayılı Kanun'un 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan düzenlemeye göre; “Re'sen veya bölge adliye mahkemesinin ilgili hukuk veya ceza dairesinin ya da Cumhuriyet başsavcısının, Hukuk Muhakemeleri Kanunu veya Ceza Muhakemesi Kanununa göre istinaf yoluna başvurma ... bulunanların, benzer olaylarda bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında ya da bu mahkeme ile başka bir bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında uyuşmazlık bulunması hâlinde bu uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, kendi görüşlerini de ekleyerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesini istemek” bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulu ve hukuk daireleri başkanlar kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
3. 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre ise “(3) numaralı bende göre yapılacak istemler, ceza davalarında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına, hukuk davalarında ise ilgili hukuk dairesine iletilir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı uyuşmazlık bulunduğuna kanaat getirmesi durumunda ilgili ceza dairesinden bir karar verilmesini talep eder. Uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak dairece bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.”
C. Değerlendirme
1. 5235 sayılı Kanun ile bu Kanun'da sayılan kişi ve kurumlara tanınan uyuşmazlığın giderilmesini talep etme ..., mutlak biçimde her uyuşmazlığın esasına yönelik çözüm geliştirilmesine imkân vermez. Uyuşmazlığın giderilmesi talebi bir kanun yolu olmayıp böyle bir talebin varlığı hâlinde Yargıtayca temyiz incelemesine benzer bir inceleme yapılması da mümkün değildir.
2. Bölge adliye mahkemesinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasında uyuşmazlık bulunması durumunda, 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesinde belirtilenler tarafından yapılacak gerekçeli başvuru sonrasında, mevcut başvuru hukuk daireleri başkanlar kurulunca değerlendirilerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesi istenilir.
3. Bu açıklamalar ışığında belirtmek gerekir ki Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi ile Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi arasında uyuşmazlık konusu kararlarında, söz konusu davalarda tarafların, iddia ve savunmaların farklı oluşunun yanında fesih bildirimi bulunup bulunmaması gibi somut olayın özelliklerinin de farklı olduğu anlaşılmaktadır. Bir başka ifadeyle, aralarında uyuşmazlık bulunduğu ileri sürülen kararlar benzer olaylara ilişkin olmayıp somut olaya özgü niteliktedir. İlgili Hukuk Dairelerince somut olayın özellikleri, ispat yükü ve her bir dosyaya özgü farklı nitelikteki deliller dikkate alınarak karar verilmiştir. Tarafların iddia ve savunmalarına göre tespit edilen somut olayların özellikleri farklı olduğundan her bir dosya kapsamındaki delillere göre farklı sonuca varılması olağandır. Hâl böyle olunca Kanun’da belirtilen şekilde benzer olaylar arasında uyuşmazlık bulunması şartının gerçekleştiğinden söz edilemez.
4. Başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi Dairelerinin kararları arasında 5235 sayılı Kanun’un 35 inci maddesi kapsamında bir uyuşmazlık söz konusu değildir.
5. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
V. KARAR
1. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 14.02.2024 tarihli ve 2024/2 Karar sayılı kararına istinaden iletilen mevcut talep yönünden uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığına,
2. Dosyanın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,
19.03.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.