"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/3449 E., 2023/4115 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara Batı 5. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/136 E., 2023/260 K.
Taraflar arasındaki alacak davasında yapılan yargılama sonunda Ankara 14. İş Mahkemesince 18.11.2019 tarihli ve 2019/945 Esas, 2019/654 Karar sayılı karar ile Ankara Batı iş mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
Kararın davalı ... İnşaat Tekstil Gıda İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. (... Şirketi) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 05.03.2020 tarihli ve 2020/61 Esas, 2020/583 Karar sayılı kararı ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Yetkisizlik kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi üzerine, dosyanın gönderildiği yetkili İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... İnşaat Turizm Taşımacılık Ticaret ve Sanayi AŞ (... İnşaat Şirketi) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... İnşaat İnşaat Şirketi vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Şirketlerin Türkmenistan şantiyesinde 29.03.2015-20.10.2015 tarihleri arasında inşaat mühendisi olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek bu çalışmalara ilişkin ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... İnşaat Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkili Şirket arasında bir iş sözleşmesinin bulunmadığını, bu nedenle müvekkili Şirkete husumet düşmeyeceğini, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının müvekkili Şirketin Türkmenistan şantiyesinde alt işveren firma olan diğer davalı Şirket işçisi olarak çalıştığını, diğer davalı Şirket tarafından her ay çalıştırdığı personele yapılacak aylık ücret ödemelerine ilişkin listelerin müvekkili Şirkete gönderildiğini ve listelere göre alt işveren Şirkete ödemelerin yapıldığını, şantiyede çalışma saatlerinin haftanın 6 günü 08.00-17.00 saatleri arası olduğunu, pazar günleri çalışma yapılmadığını, işin yoğunluğuna göre pazar günü çalışma yapılması ve fazla çalışma yapılması hâlinde karşılığının eksiksiz olarak ödendiğini, Türkmenistan'da yabancıların saat 22.00'den itibaren sokağa çıkma yasağı bulunduğundan saat 22.00'ye kadar çalışma yapmasının mümkün olmadığını, Türkmenistan'daki bayram ve anma günlerinin, Türkiye'deki ulusal bayram ve genel tatil günlerinden daha fazla olduğunu ve Türkmenistan'daki bayram ve anma günlerinde çalışma yapılmadığı düşünüldüğünde davacının ulusal ve bayram genel tatil alacağı talebinin yerinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerine karşı zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız ve ihbarsız sona erdirilmesinin söz konusu olmadığını, iddia edilen hak ve alacaklardan müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, davacının, müvekkili Şirketten talep edebileceği hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını, davacının aylarca ücret ödenmeksizin ve iddia edilen sürelerde çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalıya ait işyerinde inşaat mühendisi olarak 31.03.2015-10.10.2015 tarihleri arasında çalıştığı, davacının en son aylık net ücretinin 3.500,00 USD olduğu, iş sözleşmesinin işverence haksız ve bildirimsiz feshi nedeniyle davacının ihbar tazminatına hak kazandığı, ücretin ödendiğini ispat davalı işverene ait olmakla, işverence ödemelere ilişkin herhangi bir belge ibraz edilmediği, celp edilen banka kayıtlarının incelemesinde davacının ödenmeyen ücret alacaklarının bulunduğu, davacının ayda 2 hafta tatilinde çalıştığı ile dinî bayramların ilk günü haricindeki diğer ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını tanık beyanları ile ispat ettiği, davalı tarafın karşılığını ödediğini kesin deliller ile ispat edemediği, davacının alacaklarından her iki davalının da birlikte sorumlu olduğu gerekçeleri ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... İnşaat Şirketi vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... İnşaat Şirketi vekili; olaya Türkmenistan hukukunun uygulanması gerektiğini, davacının alacaklarından sorumlu olmadıklarını, davacının ücret tespitinin hatalı olduğunu, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, ücret bordroları dikkate alınarak hesaplama yapılması gerektiğini, Türkmenistan'ın tatil günlerinde çalışma olmadığı hâlde dikkate alınmadığını, davacının fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil alacağının bulunmadığını, davacının bu alacaklarının bulunduğunu ispat edemediğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde inşaat mühendisi olarak çalıştığı, hizmet süresinin 31.03.2015-10.10.2015 tarihleri arasında olduğu, davacının en son aylık net ücretinin 3.500,00 USD olduğuna dair Mahkeme tespitinin dosya kapsamına uygun olduğu, davalı ... Şirketi tarafından davacının iş sözleşmesinin haksız olarak sona erdirildiğini, bu nedenle ihbar tazminatına hak kazandığı, dosyaya kazandırılan banka kayıtlarının incelemesinde davacının ödenmeyen ücret alacaklarının bulunduğu, tüm çalışma dönemine ait bordro ve puantaj kayıtlarının sunulmadığı, davacının fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalıştığının dosya kapsamında davacı tarafından ispat edildiği ancak çalışmaların karşılığının ödendiğinin davalılar tarafından ispat edilemediği, dava konusu olaya Türk hukukunun uygulanmasının yerinde olduğu gerekçeleri ile davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... İnşaat Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... İnşaat Şirketi vekili vekili; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; iş sözleşmesine uygulanacak hukuk, davacının ücret tespitinin yerinde olup olmadığı ile ihbar tazminatı, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ile ücret alacağının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17, 32, 41 ,44, 46, 47, 53, 59 ve 63 üncü maddeleri.
3. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkındaki Kanun'un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihâi kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... İnşaat Şirketi vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.