"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 43. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, 7330 sayılı ... ve ... Endüstrisi Anonim Şirketi Hakkında Kanun (7330 sayılı Kanun) ile ... ... Endüstrisi Kurumunun (...) kapatılarak ... ve ... Endüstrisi AŞ' nin (... AŞ) kurulduğunu, 7330 sayılı Kanun'un '"Personele yönelik geçiş hükmü" başlıklı geçici 1 inci maddesi uyarınca ... AŞ'de çalışmaya devam etmek istemeyen işçi statüsünde personele ikinci bir hak tanındığını ve davacının da bu kapsamda... Bakanlığına nakil olduğunu, müvekkilinin 17.04.2018 tarihinde lise mezunu olarak ...'de çalışmaya başladığını ve 08.11.2021 tarihinde 7330 sayılı Kanun kapsamında davalı Bakanlığa nakil olduğunu, bu nakil sonrasında 14.02.2021 tarihinde ... bölümü ön lisans diplomasını 15.12.2021 tarihinde davalı Bakanlığa sunduğunu, toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesinde yer alan hüküm uyarıca bir üst derece verilmesi gerektiğini bu nedenle hak etmiş olduğu bir üst dereceye intibakının yapılması gerektiğinin tespiti ile fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesinin davacıya uygulanma imkânı olmadığını, talep edilen faiz türü ve faiz başlangıç tarihinin yasal dayanağı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 7330 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda... Bakanlığına nakil olan işçilerle ilgili olarak davalı Kurumun 04.10.2021 tarihli yazısına göre; ... ile ... AŞ'de geçirilen hizmet sürelerinin Bakanlığa bağlı işyerlerinde geçirilmiş gibi kabul edileceğini, buna göre kıdem sürelerinin belirleneceği ve kıdem yıllarına denk gelen 28. Dönem Toplu İş Sözleşmesi eki olan Ek-1 saat ücret cetvelindeki ücret derecesine, ...'de ilk işe başladığı eğitim seviyesi dikkate alınarak intibak ettirileceği, davacının da ... bünyesinde işe başladığı lise mezuniyet durumu gözetilerek intibakının yapıldığı ancak davacının... Bakanlığına bağlı işyerine nakli yapıldıktan sonra 05.12.2021 tarihinde 14.02.2021 tarihli ön lisans diplomasını işyerine ibraz ederek yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesine istinaden bir üst dereceye intibakının yapılmasını talep ettiği, toplu iş sözleşmesinin "Üst okul bitirenler" başlıklı 48 inci maddesinin "20.09.2013 tarihi başlangıç olmak üzere, bu toplu iş sözleşmesinin 'İş Sözleşmelerinin Yapılması' başlıklı 21. maddesinin (b) fıkrasının (1) numaralı bendine göre işe alınan ilkokul, ortaokul, lise, ön lisans veya meslek yüksekokulu mezunlarından işyerinde çalışmakta iken, bir üst okulu bitirenler; okul bitirme belgelerini (aslı ya da tasdikli suretini) okul bitirme tarihini takip eden 1 yıl içinde işyerlerine ibraz ettikleri takdirde, meslek hayatları boyunca bir kereye mahsus olmak üzere bir üst ücret derecesine terfi ettirilirler. Bu maddeye göre üst ücret derecesine geçirilen işçilerin bir önceki ücret derecesinde bekledikleri süreler yeni ücret derecesinde geçmiş sayılır. Bunların ücret dereceleri, tavan olarak belirlenen ücret derecesini geçemez. Bir üst ücret derecesi verilme ve intibak işlemleri okul bitirme belgelerinin ibraz tarihini takip eden ilk normal terfi tarihinde yapılır." hükmünü içerdiği, davacının davalı işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesi doğrultusunda ön lisans diplomasını okul bitirme tarihinden bir yıl içerisinde sunduğu görülmekle anılan hüküm doğrultusunda davacının bir üst dereceye geçirilmesi gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; alacakların zamanaşımına uğradığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesinin davacıya uygulanma imkânı olmadığını, talep edilen faiz türü ve faiz başlangıç tarihinin yasal dayanağı olmadığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 17.04.2018 tarihinde kaynakçı olarak işe başlatıldığı, 08.11.2021 tarihinde davalı işyerine nakledildiği ve dava tarihi itibarıyla hâlen çalışmasına devam ettiği, davacının ... Sendikası üyesi olduğu, 14.02.2021 tarihli ... Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu (...) diplomasının bulunduğu, 07.09.2021 imza ve 01.03.2021-28.02.2013 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesine göre okul bitirme tarihini takip eden bir yıl içinde diplomanın işyerlerine ibraz edildiği takdirde bir üst ücret derecesine terfi ettirileceği, şartlar dâhilinde süresinde (15.12.2021) sunulan davacı talebi karşısında İlk Derece Mahkemesince verilen tespit kararı ve dava konusu fark alacaklara hak kazanıldığının kabulünde isabetsizlik bulunmadığı, ancak kamu düzeni yönünden yapılan incelemede; arabuluculuk son tutanak tarihi 01.07.2022 olmakla; muaccel olmaması ve arabuluculuk son tutanağına konu edilmemesi nedenleriyle 14.06.2022 tarihi sonrası fark ücret, 29.04.2022 tarihi sonrası fark ilave tediye tutarları yönünden dava şartı gerçekleşmediğinden bahisle usulden ret kararı verilmesi gerektiğinin gözetilmemesinin yerinde olmadığı; ayrıca bilirkişi raporunda temerrüt tarihlerinin belirtili olmadığı anlaşılmakla, buna göre fark ilave tediye istemi yönünden temerrüt tarihinin arabuluculuk son tutanak tarihi olması gerektiği, fark ikramiye ve fark ücret alacakları yönünden ise temerrüt tarihlerinin infaza elverişli şekilde kararda gösterilmesi gerektiğinin gözetilmemesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacının Bakanlığa naklinden sonra kaynakçı olarak 08.11.2021 tarihinde Bölge Başkanlığına katılımının sağlandığını, endüstri meslek lisesi mezunu olduğu için 12. ücret derecesinden işe başlatıldığını, görüş yazıları doğrultusunda davacının toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesinden yararlanma imkânının bulunmadığını, yapılan tüm işlemlerin mevzuata uygun olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının, ön lisans mezunu olarak toplu iş sözleşmesinin 48 inci maddesinden yararlanıp yararlanamayacağı ve buna göre derece ve kademesinin tespiti ile dava konusu fark ücret alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7330 sayılı Kanun'un "Personele yönelik geçiş hükmü" kenar başlıklı geçici 1 inci maddesinin (6) ncı bendi.
3. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı... Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.