"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/486 E., 2024/364 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın davalılar vekilleri tarafından temyizi üzerine kinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi tarafından bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünde geçici işçi olarak işe başladığını, 01.02.2001 tarihinde kadroya alındığını, akabinde İl Özel İdaresine devredildiğini, İl Özel İdaresinin kapanmasıyla Van Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredildiğini, pozisyonu düz işçi olmasına rağmen büro görevlisi olarak çalıştığını, ancak ücret ve haklarının düz işçi pozisyonuna göre ödendiğini, davacı ile aynı pozisyonda işe başlayan fakat fiilen yaptığı iş değişmeyen işçilerle arasında ücret farkı olduğunu ileri sürerek fark ücret, fark ilave tediye, fark ikramiye ve fark yıpranma primi alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili; zamanaşımı def'i ve husumet itirazı ile birlikte davacının ödenmeyen alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davalının talep ettiği alacaklardan davalı Bakanlığın sorumlu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 09.10.2020 tarihli ve 2019/304 Esas, 2020/417 Karar sayılı kararıyla; davacıya çalışma süresi ve derecesine göre ödenmesi gereken günlük ücret doğrultusunda alacak miktarları hesaplanarak ve zamanaşımı def'i dikkate alınmak suretiyle davanın davalı ... yönünden kabulüne, davalı ... yönünden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 26.03.2021 tarihli ve 2021/53 Esas, 2021/750 Karar sayılı kararıyla; davacının Van Büyükşehir Belediyesine devredilen personel içinde yer aldığının anlaşılması nedeniyle husumetin davalı Belediyeye yöneltilmesinin yerinde olduğu, İlk Derece Mahkemesinin davacının fiilen yaptığı işe göre fark alacaklarının tespitinin gerektiğine dair değerlendirmesinin usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 28.06.2021 tarihli ve 2021/6783 Esas, 2021/10912 Karar sayılı kararıyla; davacının daha önce davalı Belediyeye karşı açtığı davada Van 2. İş Mahkemesinin 2015/160 Esas, 2015/177 Karar sayılı kararıyla 08.11.2010-28.02.2013 tarihleri arasındaki dönemi kapsayacak şekilde hüküm kurulduğu, işbu davada talep edilen fark alacaklarla aynı türdeki alacaklara hükmedildiği ve kararın Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 2015/33354 Esas, 2017/27881 Karar sayılı onama kararı ile kesinleştiği, aynı alacakların daha önce hüküm altına alınmış olması karşısında mükerrer talep olup olmadığı değerlendirilmeden karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 04.10.2022 tarihli kararı ile; Van 2. İş Mahkemesinin 2015/160 Esas, 2015/177 Karar sayılı kesinleşen kararıyla hüküm altına alınan dönemler dışlandıktan sonra davacının davalı Belediyedeki tüm çalışma süresi boyunca büro görevlisi pozisyonunda istihdam edildiği kabul edilerek yapılan hesaplama doğrultusunda davalı Bakanlık yönünden davanın husumetten reddine, davalı ... yönünden de davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... ile İçişleri Bakanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.01.2023 tarihli ve 2022/18109 Esas, 2023/718 Karar sayılı kararı ile; davalıların diğer temyiz nedenlerinin reddine karar verildikten sonra, davacının daha önce davalı Belediyeye karşı açtığı ve kesinleşen davada (Van 2. İş Mahkemesinin 2015/160 Esas, 2015/177 Karar sayılı kararı) belirlenen derece ve kademesi ile ücret miktarının bağlayıcı olduğu ve sonraki döneme ilişkin hesaplamada bu unsurların aşılarak hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı, bu hususta yeniden değerlendirme yapılarak davalıların kazanılmış hakları da korunmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiği; ayrıca davalı ... aleyhine açılan davanın husumetten reddine karar verilmesine rağmen davalı Bakanlık vekili lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi ve Bakanlığın yargılama giderlerinden sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçeleriyle İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının belirlenen derece ve kademesine göre alması gereken ücretin tespiti ile ... fark alacakların hesaplandığı 08.02.2024 tarihli bilirkişi ek raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davalı Bakanlık yönünden davanın husumetten reddine, davalı ... yönünden de davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekili; davacının aynı pozisyonda çalıştığı işçilerle aynı ücreti aldığını, çalıştığı süre boyunca tüm ücretlerinin ödendiğini, ücret bordrolarında da bu durumun sabit olduğunu, davacının alacağının bulunmadığını belirterek kararın bozulması için temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; müvekkili Bakanlık bakımından davanın husumetten reddine karar verilmesine rağmen lehine vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmediğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu fark ücret, fark ilave tediye, fark ikramiye ve fark yıpranma primi alacaklarının hesaplanmasına esas ücretin tespiti ile davalı Bakanlık yönünden vekâlet ücreti ve yargılama giderine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 sayılı Kanunla 6212 sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 13.10.2015 tarihli ve 2015/33354 Esas, 2017/27881 Karar sayılı ilâmı.
4. Avukatlık Asgari Ücreti Tarifesi'nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası ile 13 üncü maddesinin birinci fıkrası hükümleri.
5. Dairemizin 26.02.2024 tarihli ve 2024/3234 Esas, 2024/3605 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin tüm, davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Dairemiz bozma kararında, aleyhine açılan dava husumetten reddedilmiş olan davalı ... lehine vekâlet ücreti hükmedilmesi gerektiği belirtilmesine rağmen, bozmaya uyan Mahkemece davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı ... vekilinin tüm, davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı ... Bakanlığının İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (9) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak yerine "Davalı ... kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 7 nci maddesinin ikinci fıkrası ile 13 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hesaplanan 640,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı ... Bakanlığına verilmesine," ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.