Özet: İcra takibine maruz kalan borçlu, vekil marifetiyle takibe itiraz ettiğinde, itiraz üzerine duran icra takibinin devamını sağlamak için alacaklının açacağı itirazın iptali davasında dava dilekçesinin asıla tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Karar Arşivi
Yargıtay içtihatlarına hızlı erişim
Arama Sonuçları
“Sözleşme Bedeli Artışı”
- Uyuşmazlık: Ticari işyeri kira sözleşmesinde, sözleşme akdedildikten sonra yürürlüğe giren ve kira bedelinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılmasını yasaklayan düzenlemeler gereğince, sözleşmedeki döviz cinsinden belirlenen kira bedelinin Türk Lirasına çevrilmesi ve uyarlanması talebiyle açılan davanın reddine ilişkindir.
Gerekçe ve Sonuç: 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Tebliğ hükümleri uyarınca, Türkiye'de yerleşik kişiler arasında akdedilen ticari işyeri kira sözleşmelerinde kira bedelinin döviz cinsinden kararlaştırılamayacağı ve mevcut sözleşmelerdeki döviz cinsinden bedellerin Türk Lirası olarak yeniden belirlenmesinin zorunlu olduğu, taraflarca anlaşma sağlanamaması halinde ise belirlenen usul ve yöntemlere göre Türk Lirası dönüşümünün yapılması gerektiği gözetilerek, mahkemece eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunarak bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Yenilenen kira dönemi için kira sözleşmesinde kararlaştırılan yüzde 40'lık artış oranının geçerli olup olmadığı.
Gerekçe ve Sonuç: Tarafların serbest iradeleriyle kararlaştırdıkları kira sözleşmesindeki artışa ilişkin hükümlerin geçerli olduğu ve kira sözleşmesinin özel şartlar bölümünde belirtilen yüzde 40'lık artış hükmünün uygulanması gerektiği gözetilerek, Özel Daire bozma kararına uyulması gerekirken önceki kararda direnilmesinin usul ve yasaya aykırı olması nedeniyle direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Hastane birleşmesi nedeniyle yüklenici şirketin, sözleşme konusu hizmet kapsamında oluşan kullanıcı artışına bağlı ek hizmet bedeli talebinin reddine ilişkin yargılama.
Gerekçe ve Sonuç: Hizmet İşleri Genel Şartnamesi'nin 53. maddesi uyarınca, öngörülemeyen durumlar nedeniyle sözleşme konusu işte bir artışın zorunlu olması ve artışa konu olan işin sözleşmeye esas tanım içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla sözleşme bedelinin %20'sine kadar aynı yükleniciye yaptırılabileceği ve bu durumda işin süresinin bu artışla orantılı olarak uzatılacağı gözetilerek, yerel mahkemenin bozmaya uyularak verdiği karar onanmıştır. - Uyuşmazlık: Taraflar arasında imzalanan yapım işleri sözleşmesinin anahtar teslim götürü bedel mi yoksa birim fiyat esaslı mı olduğu, iş artışı ve kur farkı alacağı olup olmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Gerekçe ve Sonuç: Sözleşme hükümleri ve ekleri incelendiğinde sözleşmenin anahtar teslim götürü bedel sözleşme olduğu, davalı idarece iş artışı yapılmadığı, davacının iş artışı ve kur farkı alacağı talebinin sözleşmeye aykırı olduğu gözetilerek istinaf başvurusunun reddine ve ilk derece mahkemesinin kararının onanmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: İstanbul Dünya Ticaret Merkezi A.Ş. ile ... ve Ticaret A.Ş. arasında imzalanan yap-işlet-devret ve üst hakkı sözleşmeleri kapsamında açılan davalara asliye ticaret mahkemesi mi yoksa sulh hukuk mahkemesi mi bakmakla görevli olduğu hususunda bölge adliye mahkemesi daireleri arasında oluşan görev uyuşmazlığı.
Gerekçe ve Sonuç: Yap-işlet-devret sözleşmelerindeki kira hükümlerinin, üst hakkı sözleşmesi ile irtifak hakkı bedeline dönüştüğü ve taraflar arasında kira ilişkisi bulunmadığı, uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesini ilgilendiren nispi ticari dava niteliğinde olduğu gözetilerek asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğuna karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Kira sözleşmesinde yer alan yıllık %40 kira artış hükmünün, yeni kira yılında da geçerli olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Tarafların serbest iradeleriyle kararlaştırdıkları kira sözleşmesindeki artış hükmünün, yeni Borçlar Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten önceki döneme ilişkin olması ve sözleşme serbestisi ilkesi gözetilerek, kira bedelinin sözleşmede belirlenen %40 oranında artırılmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Ticari iş yeri kira sözleşmesinde, sözleşmede kira artış oranının belirlenmemiş olması halinde, kira bedelinin nasıl tespit edileceği hususunda yaşanan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: 6098 sayılı TBK’nın 344. maddesinin ticari iş yeri kiralarında uygulanamayacağı, sözleşmede artış oranı belirtilmediğinden 818 sayılı Borçlar Kanunu hükümleri ve yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca sözleşme hükmü kapsamında bilirkişi raporu değerlendirilerek ve belirlenen bedelden hakkaniyet indirimi yapılarak kira bedelinin tespiti gerektiği gözetilerek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Hizmet alım sözleşmesinde kararlaştırılan iş eksilişi durumunda, işin sözleşme bedelinin %80'inden düşük bedelle tamamlanması halinde yükleniciye ödenmesi gereken %5'lik bedelin ödenip ödenmeyeceği.
Gerekçe ve Sonuç: Sözleşmede iş eksilişi öngörüldüğü ve COVID-19 salgını nedeniyle idarenin eksik hizmet alımı yapması iş eksilişi hükmüne uygun bir ifa niteliğinde kabul edildiğinden, davacı yüklenicinin sözleşme bedelinin %80'i ile yapılan iş tutarı arasındaki farkın %5'ini talep etme hakkı olduğu gözetilerek, mahkemenin davanın reddine ilişkin kararının bozulmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Çok yıllık kira sözleşmesinde, tarafların ikinci beş yıllık dönem için kira bedelinde artış konusunda anlaşmış olmalarının, kira sözleşmesinde "artış şartı" bulunduğu anlamına gelip gelmediği ve bu şartın, yenilenen kira dönemi için de artış iradesini yansıtıp yansıtmadığı hususunda çıkan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Kira sözleşmesinde ikinci beş yıllık dönem için kira bedelinde artış öngörülmüş olması, tarafların yenilenen dönemde de artış konusunda anlaştıklarını gösterdiğinden, "artış şartı" bulunduğu ve bunun da kiralayanın kira bedelinin tespiti için dava açabilmesi için yeterli olduğu gözetilerek yerel mahkemenin direnme kararının bozulmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Döviz cinsinden kararlaştırılan kira bedelinin, 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ve ilgili tebliğler uyarınca Türk Lirası'na nasıl uyarlanacağı konusunda çıkan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın ilgili tebliğleri uyarınca, taraflarca döviz cinsinden belirlenen kira bedelinin Türk Lirası olarak yeniden belirlenmesi gerektiği, aksi halde 2/1/2018 tarihli TCMB efektif satış kuru ve TÜFE aylık değişim oranları kullanılarak hesaplama yapılması gerektiği gözetilerek, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Nitelikli Kararlar
Özenle seçilmiş, referans niteliğindeki kararlar
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: İş kazası sonucu açılan tazminat davasında, davacının talebini ıslah yoluyla artırması üzerine, ıslah edilen kısım için zamanaşımının kesilip kesilmediği hususunda ihtilaf bulunmaktadır.
Gerekçe ve Sonuç: Kısmi ıslahın yeni bir dava niteliğinde olmadığı, dava dilekçesindeki faiz talebinin ıslahla artırılan miktar için de geçerli olduğu ve asıl davanın açılmasıyla zamanaşımının tüm alacak için kesildiği gözetilerek direnme kararı onanmıştır.
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: Miras bırakanın sağlığında davalıya yaptığı taşınmaz temliğinin muris muvazaası olup olmadığı ve ecrimisil talep edilip edilemeyeceği hususunda yaşanan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Miras bırakanın davacı dışındaki mirasçılarına yaptığı temlikler, davacıya herhangi bir temlikte bulunmaması, ölünceye kadar bakma sözleşmesine rağmen sonradan davalıya satış yapılması gibi hususlar bir bütün olarak değerlendirilerek temlikin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığı ve muris muvazaası bulunduğu sonucuna varılarak direnme kararı bozulmuştur.
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: Davacının 04.02.1997-10.12.2012 tarihleri arasında davalı apartmanda kapıcı olarak çalıştığının tespiti talebiyle açılan hizmet tespiti davasında, mahkemenin yaptığı araştırma ve incelemenin yeterli olup olmadığı ve davanın reddine ilişkin direnme kararının bozulup bozulmayacağı.
Gerekçe ve Sonuç: Hizmet tespiti davalarında, tarafların delilleriyle yetinilmeyip, çalışmanın varlığı her türlü delille ispat edilebileceğinden, mahkemenin re'sen araştırma yapma yükümlülüğü bulunduğu, somut olayda ise tanık beyanları arasında çelişkiler olduğu, komşu işyeri çalışanları ve diğer apartman sakinlerinin dinlenilmesi, davacının eşinin aynı dönemdeki diğer çalışmalarının niteliğinin ve davacının çalışmasının tam zamanlı veya kısmi zamanlı olduğunun araştırılması gerektiği gözetilerek direnme kararı bozulmuştur.
Yeni Kararlar
Arşive yeni eklenen kararlar
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: Davacı tarafından istinaf edilen alacak davasında, temyiz incelemesinin miktar yönünden yapılıp yapılamayacağı.
Gerekçe ve Sonuç: Davacı tarafından temyiz edilen miktarın, Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi itibariyle geçerli olan kesinlik sınırının altında kalması nedeniyle, 6100 sayılı HMK'nın 362. ve 366. maddeleri uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: 696 sayılı KHK ile kadroya geçen işçinin, kadroya geçiş esnasında imzalanan belirsiz süreli hizmet sözleşmesi ve toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin nasıl belirleneceği ve davalı idarenin eksik ücret ödemesinin olup olmadığı hususunda çıkan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Hem belirsiz süreli hizmet sözleşmesi hem de toplu iş sözleşmesi hükümleri birlikte değerlendirilerek davacının ücreti belirlenmeli ve eksik ödeme yapıldığı sonucuna varılarak, ilk derece ve bölge adliye mahkemesi kararlarının usul ve yasaya uygunluğu gözetilerek temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına hükmedilmiştir.
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: 696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının, kadroya geçiş tarihini müteakip, ücretinin hesabında hangi düzenlemelerin esas alınacağı ve talep ettiği ücret farkı alacağının olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Davacının 01.11.2020 tarihinden itibaren yetkili sendika ile işveren arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinden yararlanabileceği, ancak bu sözleşmenin ücret zammı hükmünden değil, diğer hükümlerinden yararlanabileceği, bu nedenle de davacının 31.10.2020 tarihi itibariyle hak edilen ücret miktarının aynen korunarak 01.11.2020-31.12.2020 tarihleri arasındaki ücret farkı alacağının hesaplanması gerektiği gözetilerek, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İçtihadı Birleştirme Kararları
Özet: Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazın, tapuda yükleniciye devredilmesi ve yüklenicinin de arsa payı veya bağımsız bölümleri üçüncü kişilere satması veya ipotek tesis etmesinden sonra, sözleşmenin geçersizliğinin tespiti veya geriye etkili olarak feshedilmesi hâlinde; üçüncü kişilerin tapuya güvenerek ve iyiniyetli olarak aynî hak edindikleri İddialarının dinlenmesi, dolayısıyla iktisap edilen mülkiyet veya ipotek hakkının korunması gerekir, ancak somut olaya göre üçüncü kişilerin iyiniyetli olmadıklarının anlaşılması hâlinde taşınmazlar arsa sahibine dönebilecektir.
Özet: Kooperatifler/Yapı Kooperatifleri 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında tacir sayılırlar.
Özet: Rehinle teminat altına alınmış ve ayrıca kambiyo senedine de bağlanmış alacağın tahsili amacıyla, borçlu aleyhine tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile aynı anda ve sıra hem rehnin paraya çevrilmesi yolu ile, hem de kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapılamayacağı.