Özet: İcra takibine maruz kalan borçlu, vekil marifetiyle takibe itiraz ettiğinde, itiraz üzerine duran icra takibinin devamını sağlamak için alacaklının açacağı itirazın iptali davasında dava dilekçesinin asıla tebliğ edilmesi gerekmektedir.
Karar Arşivi
Yargıtay içtihatlarına hızlı erişim
Arama Sonuçları
“Tek Taraflı Cezai Şart”
- Uyuşmazlık: İşçinin eğitime katılım karşılığında imzaladığı taahhütnamede yer alan cezai şart hükmünün geçerliliği.
Gerekçe ve Sonuç: Taahhütnamede kararlaştırılan cezai şartın işveren lehine tek taraflı olarak düzenlenmesi ve ayrıca eğitim giderinin de ayrıca talep ve tahsil edilmiş olması nedeniyle cezai şart hükmünün geçersiz olduğu gözetilerek, yerel mahkemenin direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Hizmet sözleşmesinin işçi tarafından feshedilmesi nedeniyle sözleşmede öngörülen cezai şartın geçerli olup olmadığı.
Gerekçe ve Sonuç: Hizmet akdinin işçi tarafından tek taraflı feshi halinde cezai şart öngören hükmün, tek taraflı olarak işçi aleyhine yükümlülük getirmesi ve hizmet akdi fesih serbestisine aykırı olması nedeniyle geçersiz sayılması gerektiği gözetilerek, yerel mahkemenin cezai şart talebini reddeden direnme kararının onanmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Ortaklar arasında yapılan bir sözleşmede kararlaştırılan cezai şart miktarının indirim konusu yapılıp yapılmayacağı ve indirim yapılacaksa miktarının tespitine ilişkin uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Taraflar arasındaki sözleşmede yer alan cezai şart hükmünün seçimlik cezai şart niteliğinde olduğu, mahkemenin cezai şart miktarını indirirken 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 161. maddesinin üçüncü bendinde düzenlenen indirim hakkını, davaya konu olayın mahiyetine göre somutlaştırılarak kullandığı ve davacının indirim miktarına ilişkin bir temyiz itirazında bulunmadığı gözetilerek yerel mahkemenin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Belirli süreli olarak akdedilen ancak objektif koşulların bulunmaması sebebiyle belirsiz süreli olduğu kesinleşen iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi üzerine, sözleşmede yer alan ve işverene yükletilen tazminat hükmünün cezai şart mı yoksa bakiye süre ücreti tazminatı mı olduğu ve buna bağlı olarak davanın reddine karar verilip verilmeyeceği uyuşmazlığı.
Gerekçe ve Sonuç: Sözleşmede açıkça "cezai şart" ifadesi kullanılmaksızın, bakiye süre ücreti tazminatına ilişkin kanun hükmünü tekrar eden bir düzenlemenin cezai şart olarak nitelendirilemeyeceği, ayrıca iş sözleşmesinin belirsiz süreli olduğunun kesinleşmesiyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 438. maddesinin uygulanamayacağı değerlendirilerek direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Davalı şirket tarafından davacı şirket lehine verilen ve davacı şirket tarafından tahsil edilen teminat mektubu bedelinin cezai şart alacağına mahsup edilip edilemeyeceği ve bu mahsubun sonuçlarının takibe konu cari hesap alacağına etkisi.
Gerekçe ve Sonuç: Davacı şirketin, teminat mektubunu cezai şart alacağı doğmadan tahsil etmesi ve cezai şartın varlığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunması nedeniyle, teminat mektubu bedelinin cari hesaptan mahsup edilmesi gerektiği gözetilerek yerel mahkemenin direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Davacı baş bayinin, davalı semt bayisine karşı, sözleşmeye aykırılık nedeniyle talep ettiği teminat senedi bedeli ve cezai şart alacağının ödenmesi gerektiğine ilişkin alacak davasında, sözleşme hükümlerinin doğru yorumlanıp yorumlanmadığına ve davacının sözleşmeyi fesihte haklı olup olmadığına dair uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 8. maddesi gereğince, teminat senedi ve cezai şartın talep edilebilmesi için sözleşmenin davalı semt bayi tarafından feshedilmesi gerekirken, davacı baş bayi tarafından feshedildiği ve cezai şart hükmünün belirsiz olması halinde, sözleşmeyi düzenleyen aleyhine yorumlanması gerektiği gözetilerek, yerel mahkemenin davanın reddine ilişkin direnme kararının onanmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Su ürünleri satış sözleşmesinin feshi nedeniyle, geç teslimat ve başka firmaya satış yapılması sebebiyle talep edilen cezai şartların hukuka uygun olup olmadığı.
Gerekçe ve Sonuç: Sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın ifaya ekli ceza niteliğinde olduğu, davacının mal teslimlerini çekincesiz kabulü ile cezai şart talep hakkından feragat ettiği ve sözleşmenin fesih tarihinden sonraki satışlara ilişkin cezai şartın talep edilemeyeceği gözetilerek direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Asgari alım taahhüdüne uyulmamasından kaynaklanan cezai şart alacağı istemine ilişkin davada, davacının yeni mal teslimi ile hakkından feragat edip etmediği uyuşmazlığı.
Gerekçe ve Sonuç: Taraflar arasındaki sözleşmede, davacının haklarını zamanında kullanmamasının feragat anlamına gelmeyeceğine dair açık bir hüküm bulunduğu ve bu hükmün yeni mal teslimi ile eylemli olarak tadil edilmiş sayılamayacağı gözetilerek direnme kararı bozulmuştur. - Uyuşmazlık: Davacı akaryakıt dağıtım şirketinin, davalı bayi ile arasındaki akaryakıt alım taahhüdünün ihlali nedeniyle cezai şart talep edip edemeyeceği.
Gerekçe ve Sonuç: Davacı şirketin, uzlaşma tutanağıyla cezai şart talebinde bulunma hakkını saklı tutsa da, ifaya eklenen cezai şartın talep edilebilmesi için, her yıl için ayrı ayrı ihtarname çekmesi veya akaryakıt teslimatlarını ihtirazi kayıtla yapması gerektiği, davacı tarafından bu hususların yerine getirilmediği ve davalının son sözleşme döneminde taahhüt edilen miktardan daha fazla akaryakıt aldığının tespit edilmesi gözetilerek direnme kararı onanmıştır. - Uyuşmazlık: Davalı bayinin, bayilik sözleşmesi süresince eksik LPG alımı nedeniyle, sözleşme eki satış taahhütnamesinde öngörülen cezai şartı ödeyip ödemeyeceği.
Gerekçe ve Sonuç: Davacı şirketin, bayinin sözleşme süresince eksik alımlarına rağmen eksik alıma ilişkin herhangi bir ihtarname göndermeyip, bayilik ilişkisini devam ettirmesi ve ürün bedellerini ihtirazı kayıt koymadan kabul etmesiyle cezai şart hükmünden zımnen feragat ettiği ve bu durumun davalı bayide haklı bir güven oluşturduğu, davacının bu tutumuyla çelişen şekilde sözleşme sonunda cezai şart istemesinin çelişkili davranış yasağına aykırı olduğu gözetilerek, yerel mahkemenin direnme kararı onanmıştır. - Uyuşmazlık: Davacı tarafından süresinden önce feshedilen sözleşme nedeniyle davalının cezai şart talebinde bulunup bulunamayacağı.
Gerekçe ve Sonuç: Sözleşmede davacı tarafından fesih halinde cezai şart öngörülmediği ve davacı tarafından cihazların iade edildiği gözetilerek, davacının fatura bedeli için borçlu olmadığının tespitine ve direnme kararının onanmasına karar verilmiştir. - Uyuşmazlık: Asgari süreli belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi nedeniyle işçinin kalan süre ücretini talep etmesi üzerine, sözleşmedeki hükmün cezai şart olarak nitelendirilmesi ve feshin haklı olup olmadığı hususunda yaşanan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Davacının iş sözleşmesinin feshine kadar geçen süreçte işverenden aldığı avansı iade etmemesinin işverene haklı fesih nedeni oluşturduğu, sözleşmedeki cezai şart hükmünün ise işverenin haklı fesih hallerini kapsamadığı gözetilerek, ilk derece mahkemesinin davanın kısmen kabulüne ilişkin kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Nitelikli Kararlar
Özenle seçilmiş, referans niteliğindeki kararlar
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: İş kazası sonucu açılan tazminat davasında, davacının talebini ıslah yoluyla artırması üzerine, ıslah edilen kısım için zamanaşımının kesilip kesilmediği hususunda ihtilaf bulunmaktadır.
Gerekçe ve Sonuç: Kısmi ıslahın yeni bir dava niteliğinde olmadığı, dava dilekçesindeki faiz talebinin ıslahla artırılan miktar için de geçerli olduğu ve asıl davanın açılmasıyla zamanaşımının tüm alacak için kesildiği gözetilerek direnme kararı onanmıştır.
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: Miras bırakanın sağlığında davalıya yaptığı taşınmaz temliğinin muris muvazaası olup olmadığı ve ecrimisil talep edilip edilemeyeceği hususunda yaşanan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Miras bırakanın davacı dışındaki mirasçılarına yaptığı temlikler, davacıya herhangi bir temlikte bulunmaması, ölünceye kadar bakma sözleşmesine rağmen sonradan davalıya satış yapılması gibi hususlar bir bütün olarak değerlendirilerek temlikin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapıldığı ve muris muvazaası bulunduğu sonucuna varılarak direnme kararı bozulmuştur.
Hukuk Genel Kurulu
AI Özeti
Uyuşmazlık: Davacının 04.02.1997-10.12.2012 tarihleri arasında davalı apartmanda kapıcı olarak çalıştığının tespiti talebiyle açılan hizmet tespiti davasında, mahkemenin yaptığı araştırma ve incelemenin yeterli olup olmadığı ve davanın reddine ilişkin direnme kararının bozulup bozulmayacağı.
Gerekçe ve Sonuç: Hizmet tespiti davalarında, tarafların delilleriyle yetinilmeyip, çalışmanın varlığı her türlü delille ispat edilebileceğinden, mahkemenin re'sen araştırma yapma yükümlülüğü bulunduğu, somut olayda ise tanık beyanları arasında çelişkiler olduğu, komşu işyeri çalışanları ve diğer apartman sakinlerinin dinlenilmesi, davacının eşinin aynı dönemdeki diğer çalışmalarının niteliğinin ve davacının çalışmasının tam zamanlı veya kısmi zamanlı olduğunun araştırılması gerektiği gözetilerek direnme kararı bozulmuştur.
Yeni Kararlar
Arşive yeni eklenen kararlar
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: Davacı tarafından istinaf edilen alacak davasında, temyiz incelemesinin miktar yönünden yapılıp yapılamayacağı.
Gerekçe ve Sonuç: Davacı tarafından temyiz edilen miktarın, Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi itibariyle geçerli olan kesinlik sınırının altında kalması nedeniyle, 6100 sayılı HMK'nın 362. ve 366. maddeleri uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: 696 sayılı KHK ile kadroya geçen işçinin, kadroya geçiş esnasında imzalanan belirsiz süreli hizmet sözleşmesi ve toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin nasıl belirleneceği ve davalı idarenin eksik ücret ödemesinin olup olmadığı hususunda çıkan uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Hem belirsiz süreli hizmet sözleşmesi hem de toplu iş sözleşmesi hükümleri birlikte değerlendirilerek davacının ücreti belirlenmeli ve eksik ödeme yapıldığı sonucuna varılarak, ilk derece ve bölge adliye mahkemesi kararlarının usul ve yasaya uygunluğu gözetilerek temyiz isteminin reddine ve kararın onanmasına hükmedilmiştir.
9. Hukuk Dairesi
AI Özeti
Uyuşmazlık: 696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının, kadroya geçiş tarihini müteakip, ücretinin hesabında hangi düzenlemelerin esas alınacağı ve talep ettiği ücret farkı alacağının olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.
Gerekçe ve Sonuç: Davacının 01.11.2020 tarihinden itibaren yetkili sendika ile işveren arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinden yararlanabileceği, ancak bu sözleşmenin ücret zammı hükmünden değil, diğer hükümlerinden yararlanabileceği, bu nedenle de davacının 31.10.2020 tarihi itibariyle hak edilen ücret miktarının aynen korunarak 01.11.2020-31.12.2020 tarihleri arasındaki ücret farkı alacağının hesaplanması gerektiği gözetilerek, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İçtihadı Birleştirme Kararları
Özet: Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazın, tapuda yükleniciye devredilmesi ve yüklenicinin de arsa payı veya bağımsız bölümleri üçüncü kişilere satması veya ipotek tesis etmesinden sonra, sözleşmenin geçersizliğinin tespiti veya geriye etkili olarak feshedilmesi hâlinde; üçüncü kişilerin tapuya güvenerek ve iyiniyetli olarak aynî hak edindikleri İddialarının dinlenmesi, dolayısıyla iktisap edilen mülkiyet veya ipotek hakkının korunması gerekir, ancak somut olaya göre üçüncü kişilerin iyiniyetli olmadıklarının anlaşılması hâlinde taşınmazlar arsa sahibine dönebilecektir.
Özet: Kooperatifler/Yapı Kooperatifleri 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında tacir sayılırlar.
Özet: Rehinle teminat altına alınmış ve ayrıca kambiyo senedine de bağlanmış alacağın tahsili amacıyla, borçlu aleyhine tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile aynı anda ve sıra hem rehnin paraya çevrilmesi yolu ile, hem de kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapılamayacağı.